Je kunt er nauwelijks meer omheen: de wijnbouw in Nederland is bloeiend. Afgelopen maanden bezocht ik zelf al twee Nederlandse wijngaarden, De Kleine Heerlijkheid en Hof van Twente. Allebei van een heel verschillend kaliber, een verschil dat ook heel duidelijk naar voren komt in het leuke boek van Petra Davids, Wijnroutes. Op de fiets langs wijngaarden in Nederland en België.
Op een originele manier maakt de lezer in dit boek kennis met de stand van de wijnbouw in de beide lage landen: vanaf de fiets. Maar zelfs als je helemaal niet van plan bent op het stalen ros te springen is dit boek een aanrader. Davids beschrijft namelijk zeer accuraat hoe het gesteld is met die wijnbouw in Nederland en België. Zeer verschillende wijnboeren komen aan het woord: van de hobbyistische liefhebber die op zijn volkstuin een paar rijen stokken heeft staan tot de tweede generatie wijnboer met topterroir in het zuiden des lands. Van de varkensboeren die een nieuwe toekomst zochten tot de financieel adviseur die na een burn-out een wijngaard begon, omdat dat was wat hij nu echt leuk vond.
Opvallend zijn ook de verschillen én overeenkomsten tussen de Nederlandse en de Belgische wijnbouw. In beide landen is min of meer serieuze wijnbouw weer aanwezig sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw. Maar in België gaat de geschiedenis aantoonbaar vaak veel verder terug dan in Nederland. Vooral in de streken waar in België al in de middeleeuwen wijnbouw was, is nu ook weer een aanzienlijk hoeveelheid wijnstokken aanwezig.
Lang niet alle Nederlandse en Belgische wijnen zijn echt de moeite van het omfietsen waard, maar nog een verrassend aantal is dat zeker wel, soms om heel verschillende redenen. Een toelichting op de wijnen komt onder andere van drie wijnkenners uit België en Nederland: de Belg Guido Francque, bekend van een boek over Groenten en wijn en de Nederlanders Hubrecht Duijker en Nicolaas Klei. Francque en Duijker zijn heel diplomatiek en prijzen de groeiende kwaliteit van onze wijnen. Klei vindt er weinig aan en ziet geen toekomst voor de wijnbouw in onze streken.
Duijker en Francque zijn het er echter over eens, samen met een groot aantal van de wijnboeren zelf, dat Nederlandse en Belgische wijn vooral een toekomst heeft als uniek streekproduct. Voor export is er te weinig kwalitatief goede wijn en dat zal in de toekomst niet veranderen. Maar voor locale wijn op de kaart van een goed Nederlands of Belgisch restaurant zal groeiende belangstelling zijn.
Ik denk dat ze daarin gelijk hebben. Bovendien zullen streekwinkels, landgoedfairs en al die initiatieven waar tegenwoordig locale producten te koop zijn ook goede afzetkanalen zijn. Wat is nou leuker dan na een weekendje Twente ook een flesje van de Hof van Twente mee te nemen, of in Dieren een Dierens Drupje te drinken?
Het boek is duidelijk opgebouwd, met goede aanwijzingen voor de fietsroutes. Bovendien worden overnachtingadressen gegeven, plus bezienswaardigheden onderweg en in de buurt van de beschreven wijngaarden. Het boekje van Fred Lorsheijd en Piet van Rijsingen uit 1997, met een overzicht van alle Nederlandse en Belgische wijngaarden, was wat saai van opmaak en presentatie. Dit boek van Petra Davids heeft een originelere aanpak om actuele kennis over de Nederlandse en Belgische wijngaarden op te doen. Op wijntechnisch en wijnhistorisch gebied is het boek niet al te sterk, maar gelukkig zijn dat slechts de – korte – inleidende hoofdstukken. Aan alle actievelingen die graag in het weekend in Nederland op pad gaan en houden van een bijzondere ervaring, kan ik dit boek van harte aanbevelen. En natuurlijk aan al diegenen die graag op de hoogte blijven van de stand van de Nederlandse en Belgische wijnbouw.
Petra Davids, Wijnroutes. Op de fiets langs wijngaarden in Nederland en België, Pearson Education Benelux 2006, 192 p., ill. isbn 978 90 430 1255 3, prijs € 17,95.