Culinair genieten in Süd-Steiermark

Chocolade, jam, azijn, kruidenzout, pompoenpittenolie, pompoenpitten, sterke drank en wijn: de inhoud van mijn koffer leek wel een delicatessenwinkel. Hij woog nog net niet het maximale toegestane bij vertrek uit Graz, afgelopen zondag! Na een driedaagse culinaire rondreis verzamelt een mens heel wat lekkernijen, en van lekkernijen weten ze in de Oostenrijkse Süd en West-Steiermark wel het één en ander. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de grote en malse Sulmtaler kippen, de lekker in de modder rollende Vulcano varkens en hun vlees of de verse schapenkaas. Met al dat lekkers van de zuidelijke Steiermark mochten wij, vijf Nederlandse culinaire bloggers, kennismaken.

Naast culinaire geneugten bood het tripje ook een korte blik op de vele culturele en actieve activiteiten die het gebied in de aanbieding heeft. Kloosters, kastelen en bospaadjes die vragen om bewandeld te worden zagen we vanuit de bus, evenals de wijngaarden, hop- en pompoenvelden. We stapten uit bij een kerkje van Friedensreich Hundertwasser in Bärnbach en raakten geboeid door de prachtige Lipizzaner paarden, die in de stoeterij van Piber met trots gefokt worden voor de Spaanse Rijschool in Wenen. En we verlaagden ons tempo en klommen net buiten Stainz op een oude dieseltractor. Vergezeld van twee stoere – en soms heel noodzakelijke – begeleiders maakten we met een snelheid van slechts 15 km per uur een tocht over de bekende Schilcher Weinstrasse. Bovenop de bergkam wachtten ons de uitstekende wijnen van wijngoed Langmann vulgo Lex, waarover later meer. De weg terug, die toch wel aardig steil heuvelaf ging, verliep een stuk vrolijker dan de weg heen.

Kürbiskernöl und Wein
Rode draden door al dit lekkers vormden de pompoenpittenolie en de wijn. Over de wijnen zal ik binnenkort meer vertellen. We bezochten de wijngoederen Tement, met zijn geweldige Sauvignon Blancs, en Langmann vulgo Lex, met de rariteit Schilcher. Daarnaast proefden we in diverse Buschenschanken de wijnen van het huis. Vooral die van Schauer in Kitzeck hebben een goede indruk achtergelaten: fris en enorm zuiver, een absolute verrassing. Die Buschenschanken van Oostenrijk, die zijn een fenomeen! Volgens een wet uit 1784 van keizer Josef II mogen wijnboeren zelfgemaakte producten aan huis verkopen en serveren. Dat kunnen echter alleen koude gerechten, dranken en etenswaren zijn! Een Buschenschank serveert dus de eigen wijn bij schotels worst en kaas, aangevuld met groentegerechten als radijs of rettich met Käferbonen, tomaten, komkommer etc… Koffie of thee na is er niet bij, gebak met schnapps gelukkig wel. En soms is er ook een uitweg uit de ‘koude’ regelgeving: gerechten die nog niet helemaal afgekoeld zijn mogen best op tafel gezet worden…

Pitten en olie
In veel van de gerechten van de Buschenschank tref je het beroemdste product van de Steiermark: de pompoenpittenolie. Uiteraard bezochten we een oliemolen, waar we alles leerden over het zwartgroenrode goud. De oude heer Hartlieb zelf wist ons in een duidelijk verhaal de route van pompoen tot olie bij te brengen, en ons ervan te overtuigen dat Kürbiskernöl het elixer tegen alle kwaden is. Zonder dollen: pompoenpittenolie smaakt inderdaad verrukkelijk, zowel over vanille-ijs, salade, koude vleeswaren als kaas. Alleen de pompoenpittenlikeur, die kon ons niet bekoren.

Tips voor mensen met weinig tijd
Heb je weinig tijd om dit lieflijke en gastvrije gebied op de grens met Slovenië uitgebreid culinair te ontdekken, dan heb ik twee tips.

Eén: bezoek minimaal één Buschenschank, en geniet van een Brettljause, weggespoeld met een aantal wijnen. Brettl betekent plank, en op die plank liggen kaas, worst en groenten uitgestald. Daarbij komt dan zelfgebakken brood en een schaal met smeersels – Aufstrichen. Denk hierbij aan leverworst, verse kaas met kruiden etc…

Twee: ga naar het Genussregal in Vogau! Dit moderne complex bestaat uit twee delen: een educatieve opstelling waar jong en oud kennis kunnen maken met alles aan eten en drinken waar de regio trots op is. Je kunt er proeven van azijn, wijn, olie, honing en vleeswaren en leren over de Sulmtaler Hühnen, de Vulcanovarkens, de diverse druivenrassen of de distillaatproductie. De educatieve opstelling is pas sinds een maand open en een bezoekje meer dan waard. Naast de tentoonstelling is een grote hal waar alle producten die de regio voortbrengt te koop zijn. De directeur van het Genussregal vertelde ons tijdens een korte wijnproeverij dat deze verkoophal al eerder bestond, opgericht met de gedachte dat samenwerking in opslag en verkoop van wijnen, azijnen en olie meer oplevert dan individuele acties. De hal is een luilekkerland waar je tamelijk hebberig van wordt. Ik wist er mijn flesje Gölles appel-balsamico-azijn te bemachtigen!

Kortom: zoek je nog een bestemming waar goede wijn en gewoon lekker eten samen gaan, dan is het Oostenrijkse Steiermark je ding. Zonneschijn is er volop, want het klimaat is er bijna mediterraan. Bovendien zijn de mensen gastvrij en de afstanden behapbaar. Wat wil een mens nog meer?