Naar Athene ga je wat mij betreft eerst en vooral voor de Acropolis. Eens in het leven moet je als historicus toch deze fascinerende heuvel met zijn antieke tempels hebben beklommen en bezocht. Ik moet zeggen: ik was er meer van onder de indruk dan ik van tevoren had gedacht. Het weer hielp daarbij zeker mee: temperaturen om je jas aan te houden en een vrolijke zon in een strakblauwe hemel zorgden voor geweldige foto’s, waarbij het groen van de olijfbomen en het paars van allerlei bloesems prachtig afstak tegen het wit van het marmer. De rij voor de kassa was beperkt en binnen 10 minuten liepen we het pad naar de beroemde Propylaia, de toegangsgebouwen, op. Gezandstraald door de 6 bft wind van die dag (nog een geluk dat de top niet werd ontruimd, eerlijk gezegd) liepen we rond, danig onder de indruk van de bouwkunst van de vijfde eeuw voor het begin van onze jaartelling.
Eerder al had een bezoek aan het Nationaal Archeologisch Museum ons in de juiste antieke sferen gebracht. Normaal gesproken ben ik niet zo van de klassieke beeldhouwkunst, maar wat daar samengebracht is, is ongelooflijk mooi! Voeg daar nog even de schatten aan toe uit de opgravingen van Mycene (door de beroemde Heinrich Schliemann), en je loopt continue te oe-en en aa-en. Tussen die archeologische schatten zaten overigens ook diverse herkenbare objecten voor een wijnhistoricus: de beroemde hoplieten-krater uit 1200 voor Chr, bedoeld voor het mengen van water en wijn. Of de beker van Nestor, gevonden in een graf in Mycene (binnenkort meer hierover); beelden van Dionysos uit de Romeinse tijd, etc… Je leest meer over wijn in het antieke Griekenland in een boekje van Stavroula Kourakou-Dragona, A Krater Full of Good Cheer.
Na al die archeologische en historische verdieping kun je in Athene ook uitstekend terecht voor een ontspannend glas moderne wijn. Ik zeg het nog maar eens even, voor diegenen die nog in de vorige eeuw zijn blijven steken: de tijd dat je uitsluitend goedkope retsina in Griekenland kon krijgen is al enige tijd voorbij! Zelfs op een gewoon gemiddeld terras kun je genieten van een goed glas vrolijke, droge, Malagousia bijvoorbeeld. Sinds dit druivenras eind 20ste eeuw ‘herontdekt’ werd, is het de lieveling van de terrasdrinker geworden. Voor echte wijnliefhebbers heb ik hieronder bovendien een aantal tips waarmee je je bezoek aan Athene ook de juiste vineuze (en culinaire) glans kunt geven. Yamas!
Wijngaardjes
Allereerst: reis je vanaf het vliegveld met de bus of metro naar het centrum, kijk dan goed naar buiten. Op diverse plaatsen zul je wijnstokken zien. De regio Attica is goed voor 11.000 hectare wijngaard; we leerden dat die rijen donkere knoesten savatiano-stokken waren, hét druivenras voor vele miljoenen liters goedkope retsina. Maar inmiddels is er ook – behalve hippe moderne retsina – een trend om goede, gewone stille wijn van dit druivenras te maken. De tijden veranderen!
Cinque
Een zo’n moderne Savatiano, van Markou Estate, dronk ik bij Cinque, een wijnbar van Greg Prassas en zijn vrouw Evangelie Tseliou, met uitsluitend Griekse wijnen. Ik ontmoette het echtpaar een paar jaar geleden op Cyprus, en nam me toen al voor bij een bezoek aan Athene bij hen langs te gaan. Dat bleek een uitstekend idee: bij Cinque voel je je onmiddellijk op je gemak, en Evangelie neemt uitgebreid de tijd de wijnen toe te lichten. Dertig wijnen zijn per glas verkrijgbaar, en wil je meer, dan trekt Evangelie voor liefhebbers graag de Coravin, om je nog een slokje heel bijzonder iets te laten proeven. Prettig is ook dat alle geschreven informatie in het Engels beschikbaar is. Je vindt de oorspronkelijke Cinque-bar weggestopt in de hippe wijk Psirri. Daarnaast is er een tweede locatie geopend, in de wijk Plaka.
Doe vooral twee dingen als je bij Evangelie aan de bar of in de loungehoek zit: neem een uitgebreid plateau Griekse lokale hapjes (kaas, worst, olijven, huisgemaakte jams e.d.) en laat je verrassen door de wijnkaart. Vooral de mogelijkheid om van drie verschillende wijnen een half glas te nemen, en zo te kunnen kennismaken met totaal onbekende Griekse druivenrassen, is een vondst. Zo kon ik Assyrtiko (van Boutari op Santorini), Savatiano en Malagousia (van Melmar Winery uit Samothrace) met elkaar vergelijken. Mijn favoriet? Ik blijf een groot fan van Assyrtiko en vergelijk die graag met Riesling.
Brettos
Een al even plezierig bezoek hadden we bij Brettos, in Plaka. Oorspronkelijk was dit een distilleerderij waar de buurtbewoners hun flessen voor thuisconsumptie kwamen vullen: met ouzo, of met allerhande likeuren. Anno 2019 is de distilleerderij uitgegroeid tot wijnbar, met naast distillaten een vuistdikke wijnkaart (uitsluitend in het Grieks) met hoofdzakelijk Griekse wijnen. Bezoekers kijken aan tegen een sfeervolle wand met vaten, of tegen planken tot het plafond met flessen gekleurde likeur. Vooral ’s avonds, met verlichting achter de flessen, een sfeervolle setting voor een glas ‘natural’ Robola of stevige Xynomavro.
Oinocent
Door een kennis uit de dagen van de Digital Wine Communications Conferences werden we meegenomen naar wine bar Oinocent, niet ver van het beroemde Syntagmaplein. Het was in 2008 de eerste wijnbar in Athene, waar inmiddels 700 wijnen uit de hele wereld te proeven zijn. De keuken serveert kleine gerechten passend bij de wijnen. Het is hier altijd druk, maar sommelier Aris Sklavenitis vond voor ons nog een plekje buiten op het terras (waar in maart de heaters nog wel nodig zijn). We lieten ons weer verrassen, en opnieuw proefde ik diverse bijzondere Griekse druivenrassen, waaronder de indrukwekkende Kydonitsa. ‘Kydoni’ betekent kweepeer, en daar geurt deze wijn ook wel iets naar. Verder is het een serieuze, soms bijna strenge wijn met veel complexiteit en milde zuren, maar toch voldoende frisheid. Daar gaan we meer van horen!
Cherchez la femme
De meest trendy wine bar van Athene, Heteroclitos, had helaas geen plek voor ons. Op hetzelfde pleintje aan Mitropoleos bevindt zich echter een restaurantje waar we je graag op wijzen. Toeristen vind je hier nauwelijks, maar des te lekkerder Grieks eten. De eigenaar houdt van een grapje, en noemde zijn zaak Cherchez la femme, maar dan fonetisch met Griekse letters geschreven. Je eet hier vooral een selectie van kleine hapjes, mezze. Kies er een aantal uit die je lekker vindt, laat de tafel ermee vol zetten, en ga genieten: gemarineerde inktvis, gehaktballetjes, gebakken aardappeltjes met kruiderij, garnalen etc… Als de schalen leeg zijn, bestel je gewoon weer een aantal nieuwe. De wijnen zijn goed maar niet bijzonder; we dronken een heerlijke blend van Assyrtiko en Malagousia (maker niet genoteerd). Sluit vooral ook af met de zoetigheden: ze zijn net als de hapjes afkomstig uit allerlei regio’s van het land. Bijzonder is het mastiekijs, en verrukkelijk de sinaasappelcake (die je overigens in veel restaurants vindt).
Tot slot
Hoewel er gezegd wordt dat er goed wijn te kopen is op het vliegveld, valt dat toch tegen. Wij konden alleen de selectie van de Duty Free Shop vinden, die goed maar voorspelbaar was. Wil je echt iets bijzonders op wijngebied mee naar huis nemen, koop dat dan vooral waar je het vindt, en wacht niet tot het laatste moment. Dan loop je een grote kans met lege koffers naar huis te gaan.
Meer lezen over Griekse wijn? Master of Wine Konstantinos Lazarakis publiceerde in 2018 een update van zijn boek uit 2005, The Wines of Greece. Onmisbaar voor de ware wine lover.