Het kan natuurlijk toeval zijn, maar ik vind het opvallen. De wijnen van voormalig Oost-Europa duiken ineens overal op, zo lijkt het. Tijdens mijn recente bezoek aan Wine Professional kwam ik wijnen uit Roemenië, Servië en Bosnië tegen. In oktober vorig jaar kwamen Bulgarije, Moldavië / Moldova en ook Roemenië op mijn netvlies. Van wijnlanden Hongarije, Slovenië en Kroatië horen we al wat langer. Allemaal landen waar het communistische tijdperk een forse bres in de wijntraditie heeft geslagen, maar waar in de 21ste eeuw een bloeiende wijnsector aan het ontstaan is.
Een paar korte impressies van wijnlanden die langzaam maar zeker weer in het vizier van westerse consumenten komen, en die bovendien een geschiedenis kennen die doordrenkt is met wijn.
Voormalig Joegoslavië
Freddy de Lange van ESAR wijnen liet me op Wine Professional een aantal verrassend zuivere en vrolijke wijnen uit Bosnië en Servië proeven. Hij vertelde er bovendien prachtige verhalen bij, van herstelde Habsburgse hofwijngaarden bijvoorbeeld. Die bewaar ik echter voor een andere gelegenheid. Maar hou die wijnen in de gaten, en vooral ook de inheemse druivenrassen. Nooit gedacht dat Smederevka (Dimyat in Bulgarije) zo verfrissend kon zijn.
Roemenië
Naar Miranda Beems Wijnimport trok ik voor wijnen uit Transsylvanië (Roemenië), van het bedrijf Liliac, dat ‘vleermuis’ betekent. Een vleermuis is ook het beeldmerk van dit moderne wijnhuis, met zijn spannende reeks wijnen van zowel inheemse als internationale druivenrassen. Ik proefde er vooral wit, waarbij de Liliac Feteasca Regala 2014 een uitstekende indruk achterliet. Evenals de instapcuvée Lily trouwens, van feteasca alba en feteasca regala.
Feteasca Regala is het meest aangeplante witte druivenras in Roemenië. Hoewel je leest dat het ras een spontane kruising is van feteasca alba en furmint, is de precieze verwantschap van beide witte feteasca’s (nog) niet duidelijk, aldus Wine Grapes.
Ook een orange wine kreeg ik te proeven. Hiervoor was Chardonnay gebruikt, met vergisting op amfoor en rijping op barriques. Nu nog wat gesloten, maar met de belofte van spannende ontwikkelingen.
Liliac heeft een Oostenrijkse wijnmaker, omvat 52 hectare en bracht de eerste wijnen in 2012 op de markt. De wijngaarden liggen in een heuvelachtig gebied, omringt door prachtige natuur. Beren lopen hier nog vrij rond. ‘Terwijl de herten iedere druif eten die ze maar te pakken kunnen krijgen, komen de beren speciaal voor de muskaat-druiven’, vertelde Miron Radić van Liliac me. En de vleermuizen? Die zijn onder andere van belang voor het bestrijden van insecten.
Moldova
In het Bulgaarse Plovdiv, tijdens de recente DWCC, raakte Nico al eerder onder de indruk van Roemeense wijnen, vooral de rode. Voor mij waren echter de Moldavische wijnen de grote verrassing van de conferentie. Niet die uit de provincie Moldavië van Roemenië, maar die uit de republiek Moldova, ontstaan in 1991 na de val van de Sovjet Unie. Het land ligt ingeklemd tussen Roemenië, waar het de taal mee deelt, en de Oekraïne.
Mijn verrassing betrof niet alleen het enorme enthousiasme en de verhalen van Andrian Digolean en Dumitru Munteanu van het National Office for Vine and Wine, waar we een avond mee dineerden; vooral de kwaliteit van de wijnen overtuigde uiteindelijk, geproefd tijdens een goed georganiseerde proeverij waarbij diverse producenten vertegenwoordigd waren. Ook hier kwam Feteasca Alba aan bod. Bij die van Vinaria din Vale uit 2013 noteerde ik twee uitroeptekens en schreef : ‘mooie subtiele honingwijn, met bloesemgeuren, romigheid, en kruidigheid in de afdronk’. Met plezier denk ik verder terug aan de rode Feteasca Neagra 2013 van Carpe Diem: veel koel rood fruit, pittig, maar niet te zwaar, medium bodied: precies mijn type rode wijn.
In Moldova wordt net als in buurland Roemenië veel met internationale druiven gewerkt: slechts 10% van de druivenrassen is inheems. 112.000 hectare staan aangeplant, waarvan 70% wit is en 30% rood. Veel inwoners hebben daarbij nog hun eigen stokken in de achtertuin staan, en ‘huiswijn’ is er heel gebruikelijk. De helft van de totale productie van het land betreft mousserende wijnen, een overblijfsel van de tijd dat het leeuwendeel van de wijn naar de Sovjet Unie verdween.
Dat de kwaliteit van de wijnen van het jonge land zo goed is, is overigens mede te danken aan de Russen. Toen Rusland de wijnen van Moldova en Georgië in maart 2006 in de ban deed, werd de jonge republiek gedwongen zich op het Westen te richten, met grote kwaliteitswinst als gevolg. Moldova bleef daarna toenadering zoeken tot de Europese Unie, wat in 2013 tot een hernieuwing van de Russische ban op wijnimporten uit het land leidde.
Het jonge National Office for Vine and Wine koos een veelzeggend logo: dat van een reiger met een tros druiven in zijn bek. Met die druiven werden de belegerde Moldavische krijgers van de hongerdood gered toen zijn ergens in de middeleeuwen in een burcht stand hielden tegen een buitenlandse aanvaller. Als motto hanteert het bureau daarbij ‘Wine of Moldova – A Legend Alive’. Wie wil, kan er parallellen met het heden uit halen.
De kwaliteit van de wijnen verdient het in ieder geval breder bekend te worden in het westen. Persoonlijk hoop ik ze snel eens in Nederland tegen te komen.