Wat is er heerlijker dan wandelen langs en door de wijngaarden? In het buitenland doen we het graag, en in Nederland kan het ook! Samen met Wanda Catsman ben ik daarom bezig een wandelboekje langs Nederlandse wijngaarden te maken, voor uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig. Er zullen zo’n acht wandelingen in staan, langs een aantal van de mooist gelegen en bekendste wijngaarden. Groesbeek staat er natuurlijk in, met De Colonjes en De Plack, en Dreischor, met de Kleine Schorre. Enige weken geleden bracht ik ook een bezoek aan Dieren, waar op Domein Hof te Dieren een wijngaard ligt en wijn wordt gemaakt. Daarvóór was ik er eind augustus geweest, om het terrein te verkennen. Toen was de oogst in volle gang, en was de wijnboer zelf aan het knippen. Tijdens mijn recente bezoek sprak ik die wijnboer, Youp Cretier, en proefde de wijnen.
Hof te Dieren
De wijngaard van Domein Hof te Dieren is bijzonder: hij ligt namelijk binnen de historische muren van de negentiende-eeuwse moestuin van het landgoed Hof te Dieren. Dit landgoed maakt deel uit van de Stichting Twickel, waarin de nalatenschap van barones van Heeckeren van Wassenaer van Aldenburg Bentink wordt beheerd. Het landgoed kent een eeuwenlange geschiedenis. Rond 1700 was het in het bezit van de Oranje’s, en waren er zelfs ‘wijnbergen’ te bewonderen in de formeel aangelegde tuinen.
Biologisch boeren
De huidige wijngaard werd in 2004 gestart door Cretier. Er staan nu zo’n 6.000 stokken op 2,5 hectare. Vooral de omringende muur, de goede lössbodem en de lichte helling op het zuidoosten maken de oude moestuin tot een zeer geschikte en beschutte plek voor wijnbouw. Bovendien was het terrein al jarenlang zonder kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen onderhouden, zodat biologische wijnbouw vanaf het begin mogelijk was. Alleen nieuwe, schimmelresistente rassen werden aangeplant, zowel rode als witte. Sommige daarvan zijn inmiddels aan vervanging toe, waar de wijnboer dan ook druk mee bezig is. Cretier houdt van experimenten: hij plantte van diverse rassen naast elkaar twee stokken aan, en leidde en snoeide deze telkens op verschillende manier, om te zien wanneer de opbrengst het beste is. Alleen moet hij die resultaten nog eens noteren… Experimenteren in de wijnkelder doet hij ook. Zo maakt Cretier van de Johanniter-druiven zelfs een ‘orange’-wijn, een witte wijn die lange schilweking krijgt. Lang is in dit geval één week. De resulterende wijn wordt niet apart gebotteld, maar geblend in een andere wijn. Cretier is vooral geïnteresseerd in het smaakprofiel én de langere houdbaarheid die schilweking oplevert.
IJswijn
Een ander, inmiddels blijvend experiment is de ijswijn. Die maakte hij voor het eerst in 2010 en hij herhaalde dat in 2013 en 2014. De druiven worden in de diepvries bevroren en daarna geperst; het resultaat is verrassend goed. Vooral de 2013 is een geweldige wijn, met prachtige rijpe fruittonen en een mooie zoet-zuurbalans.
Zuivere en droge wijnen
Aangezien het bij mijn bezoek november 2016 is, zit het wijnhuis net tussen twee jaargangen in. Diverse wijnen van het voorgaande jaar zijn al uitverkocht, en de nieuwe zijn nog niet gebotteld. Toch kan ik een mooie reeks wijnen proeven. De Cuvée Willem II 2015 bijvoorbeeld, een heerlijk frisse blend van merzling, solaris en seyval blanc. Een fruitige terraswijn, zuiver en vrij droog. Cretier houdt van zo droog mogelijke wijn, vertelt hij. De Ro-c-tje 2015 is een echte eetwijn; een rosé van monarch en solaris. Rode en witte druiven gemengd dus, maar met een prima resultaat. Opnieuw zuiver, geurend naar frambozen, en weer goed droog. Cuvée Marie Cornelie 2015 is iets tussen rosé en rode wijn in. Gemaakt van monarch, cabernet cantor en wat rondo, heerlijk fruitig, met veel smaak. Wie schreef er dat Nederland vooral een witte wijnland is?
Ook Cretier’s mono-cepages Regent en Rondo kunnen me bekoren. Goed gemaakte, stevige rode wijnen met veel fruit, ontwikkelde tannines en niet al te heftige houttonen.
Naast de wijnen zijn er nog allerlei andere alcoholische dranken: ‘port’, ‘grappa’ en likeuren. Van zichzelf zegt de wijnboer dan ook: ‘Ik ben een chefkok in mijn wijnkelder. Van wat het domein voortbrengt, stel ik de menukaart samen.’ Op die menukaart is zoals het een goed restaurant betaamt voor ieder wel wat te kiezen. En dat allemaal van goede kwaliteit. Mooi zo!
Twee mooie filmpjes zijn er van wijngaard Domein Hof te Dieren:
Tasty Tales geeft een overzicht.
Binnenste Buiten gaat in op de grappa-productie.