Het blijft voor mij een lastige druif, moeilijk om zomaar van te genieten, maar ik proef en probeer hem iedere keer weer: blaufränkisch, Oostenrijks paradepaardje op het gebied van rode wijn. Tijdens een bezoek aan Weingut Iby-Lehrner in Horitschon, een van de vier wijndorpen van het Mittelburgenland, helemaal in het zuidoosten van Oostenrijk, hoorde ik onlangs een interessante opmerking, die mijn moeite met Blaufränkisch misschien in een context plaatst. Al pratende met Michael Lehrner, de jonge eigenaar van het 16 ha. tellende Weingut, kwam mijn vergelijkbare weerstand tegen jonge Bordeaux ter sprake. Vooral Bordeaux van de linkeroever, met een hoog percentage cabernet sauvignon, vind ik pas ‘lekker’ als hij een stuk ouder en gerijpter is. Met jonge Cabernet hoef je bij mij niet aan te komen. Michael vond dat heel verklaarbaar: Blaufränkisch heeft volgens hem heel veel weg van Cabernet Sauvignon (al is er geen enkele verwantschap in het DNA van de druiven). Tijdens het proeven zette hij me de Blaufränkisch Dürrau 2008 voor. Ja, toen werd ik echt enthousiast! Hier was een heerlijke, levendige, kruidige en volle wijn met veel fruit, die ik wel wist te waarderen. De hoge zuren van de Blaufränkisch kregen in deze wijn een mooie tegenhanger in de gerijpte tannines, het volle zoete fruit en het gebalanceerde houtgebruik. De wijn is gemaakte van oude stokken die op een van de beste percelen van de omgeving staan, de Lage Dürrau.
Vatmonsters
Eerder op de middag proefde ik vatmonsters 2011 en 2012, ook Blaufränkisch van de Dürrau: stevig, hard, hoog aan het zuur, lastig te beoordelen. Maar wat ik wel onmiddellijk op waarde wist te schatten, was de enorme fruitigheid. Het rode fruit spuit er lekker uit bij Blaufränkisch, en zeker bij Iby-Lehrner!
Tijdens mijn bezoek op 18 september is het nog rustig in de kelder: de blaufränkisch-druiven zullen pas begin oktober rijp zijn. In het weekend van 21–22 september zullen de witte druivenrassen geoogst worden, gevolgd door St. Laurent en Zweigelt vanaf de 23ste. Zo vlak voor de oogst wordt er schoongemaakt en overgeheveld van tank naar tank, zodat er straks voldoende capaciteit beschikbaar is om de nieuwe oogst te ontvangen. Michael zelf heeft bovendien tijd om ons rond te leiden.
Michael vertelt graag over zijn bedrijf, dat hij in 2000 heeft overgenomen van zijn grootvader. Hij investeerde de eerste paar jaar onder andere in de uitbouw van kelders, apparatuur en een presentatieruimte, waardoor de traditionele boerderij nu een aantal fraai geïntegreerde elementen van moderne architectuur heeft. Vooral het terras boven de vinificatieruimte, dat uitzicht geeft over het dorp en de omliggende heuvels, is een geniale toevoeging.
Langstreck-boerderijen
Het bedrijf produceert 80.000 liter wijn per jaar, hoofdzakelijk rood. Grootvader Iby schakelde in de jaren zestig van de vorige eeuw al volledig over op wijnbouw; de rest van het dorp hield nog tot circa 1990 vast aan het gemengde bedrijf. Nu zijn zo goed als alle boeren in het dorp volledig wijnbouwer. Net als elders in het Burgenland zijn de bedrijven gevestigd in ‘Langstreck’-boerderijen binnen de bebouwing van het dorp. Het zijn bedrijven die zich uitstrekken over langgerekte percelen met de voorkant aan de straat en de achterkant aan een volgende straat. Vanaf het genoemde terras is de structuur van het bedrijf goed te zien. De wijngaarden liggen verder weg, in het ketelvormige dal rondom Horitschon. Iby-Lehrner bezit ongeveer 30 verschillende percelen in de omgeving. De bodems bestaat vooral uit löss en leem, met een grote capaciteit om water vast te houden. Cabernet Sauvignon, Merlot, Blaufränkisch en Zweigelt krijgen op deze bodems kracht en structuur, wat ik later tijdens het proeven van een aantal wijnen ook zal merken.
Blaufränkischland
Blaufränkisch speelt bij Iby-Lehrner en in heel Mittelburgenland de hoofdrol, zodanig dat van Blaufränkischland gesproken wordt. De druif wordt gebruikt zowel in cuvée’s als in mono-cépage wijnen. Michael Lehrner maakt beide: ik proef zowel uitstekende wijnen van alleen blaufränkisch als spannende cuvée’s, variërend van de lichte Mosso 2010, opgevoed in gebruikte barriques, waarin naast blaufränkisch syrah en merlot een rol spelen, tot de serieuze Prelude 2009, van blaufränkisch, cabernet sauvignon, merlot en zweigelt. Alle rode wijnen krijgen bij Iby-Lehrner overigens een opvoeding op hout: dat kunnen nieuwe engebruikte barriques zijn, maar ook grote houten vaten.
Mijn favoriet blijft de gerijpte Dürrau 2008, al zou ik ook wel een paar flesjes van de Hockäcker 2011 (Mittelburgenland DAC) in mijn kelder willen hebben. Voor dit type wijn wordt alleen rijping op grote houten vaten gebruikt, en voor jonge wijnen bevalt mij dat toch beter. Ik ruik en proef vooral rode, rijpe kersen, overigens.
Vierde generatie komt eraan…
Tijdens de korte proeverij aan het slot van mijn bezoek komen ook echtgenote Valerie en dochtertje Marie van zeven maanden even buurten. Marie vind het glas van papa enorm interessant; maar veel leuker nog is de kurk van één van de flessen. Dat blijkt een perfect ding om lekker op te knagen, zeker nu de tandjes aan het doorkomen zijn. Ik ga met een gerust hart op pad: de vierde generatie Iby-Lehrner staat al weer in de startblokken, de toekomst van dit sympathieke Weingut is verzekerd!
De wijnen van Iby-Lehrner zijn in Nederland verkrijgbaar via Klapotetz/www.oostenrijksewijnshop.nl