Botrytis uit Australië

Heel soms kom je iets tegen bij een slijter waarvan je denkt, tsjee, hoe komt dat hier? Straks ga ik weer even snel naar onze plaatselijke Gall&Gall, om nog wat flesjes Peter Lehmann Botrytis Semillon 2002 te halen, voor later. Als je dol bent op ‘stickies’ (zoals ze in Australië zoete dessertwijnen noemen), kijk dan ook even bij de vestiging bij jou in de buurt. De halve flesjes zijn echt een koopje voor nog geen 12 euro.

Even wat achtergronden: in Australië worden vanouds zoete en versterkte wijnen gemaakt, vooral ‘port-‘ en ‘sherry’-achtigen. Oorspronkelijk voor de Engelse thuismarkt, later uiteraard ook voor de eigen bevolking. Pas in de jaren zeventig van de twintigste eeuw heeft de gewone tafelwijn het overgenomen van dit soort stevige wijnen. Maar gelukkig zijn ze in Australië wel allerlei zoete wijnen blijven maken, waaronder deze zoete, niet versterkte wijn van rottende druiven in de Barossa Valley. Die rotting is een gewenste ontwikkeling: botrytis cinerea noemt men ook wel edele rotting, in het Frans ‘pourriture noble’.

Je kunt dergelijke wijnen niet overal maken. Voor botrytis, een schimmel die de gezonde rijpe druiven aantast waardoor onder invloed van de zon het water uit de vruchten verdampt, heb je vochtige, mistige dalen nodig, zoals in de Loirestreek in het dal van de Layon of in Sauternes in het dal van de Cirons. De mist moet dan wel ’s middags wegtrekken, waarna de zon zijn werk kan doen.
De druiven worden handmatig geoogst, want uiteraard worden niet alle druiven tegelijkertijd in gelijke mate aangetast. Als deze druiven eenmaal geoogst zijn, worden ze geperst en moet de gisting op gang komen, wat vaak veel trager gaat dan bij gewone, gezonde, druiven. Maar uiteindelijk komt er dan een fantastisch product in de fles, met een heel karakteristieke geur die je, als je het eenmaal vaker hebt geproefd, telkens zult herkennen.
Semillon, de druif die voor deze Australische dessertwijn is gebruikt, vormt ook het hoofdbestanddeel van de druivenmix voor Sauternes en bijvoorbeeld Montbazillac. Er zijn in Australië diverse gebieden waar de Semillon het uitstekend doet. De Barossa Valley is er één van, een andere is de Hunter Valley. Vooral de Semillons van de Hunter Valley schijnen heel complex te zijn, met een groot rijpingspotentieel. (Ik heb ze helaas nog niet mogen proeven.)

In deze 2002 Barossa Botrytis Semillon ruik je honing, citrusfruit, naaimachineolie, soms ook een beetje Autan (ja echt, dat anti-insectenmiddel). Twintig procent van de wijn rijpt in nieuwe Franse eiken vaten. Zelf is mij dat nauwelijks opgevallen, de houtaroma’s waren zeer harmonieus in de wijn geïntegreerd. Het alcoholpercentage is slechts 11% en de wijn kan waarschijnlijk nog wel zo’n kleine tien jaar bewaard worden. Wij gaan dat in ieder geval uitproberen.
Tot slot: waar drink je zo’n wijn bij? Allerlei gerechten zijn mogelijk. Bij blauwe kaas, gerookte zalm, bij desserts met vers fruit, als aperitief (bij ganzelever, als je dat aandurft….). Op het ruglabel op de fles wordt een brunch gesuggereerd, met scrambled eggs en gerookte zalm. Dat lijkt me nu echt eens iets om uit te gaan proberen.