Eigenlijk behoeven ze geen introductie meer in Nederland: de wijnpers heeft ze al lang ontdekt. Maar af en toe weer even aandacht vragen voor zeer bijzondere wijnen én een sympathiek echtpaar kan natuurlijk nooit kwaad. Daarom vandaag in de spotlights: Château Rives-Blanques, van Jan en Caryl Panman.
We kenden elkaar vaag van Twitter en ik had over hen gelezen in Vivre!, het boek dat Ger Bouten in 2010 publiceerde over Nederlandse wijnboeren in Frankrijk. Ik was best nieuwsgierig naar de wijnen die dit echtpaar maakte, dus toen de gelegenheid zich voordeed om tijdens Prowein de stand van Rives-Blanques te bezoeken, heb ik die uiteraard aangegrepen.
Uitzicht op besneeuwde toppen
Château Rives-Blanques ligt in het diepe zuiden van Frankrijk, aan de voet van de Pyreneeën. Carcassonne is 20 km reizen naar het noorden, Limoux 10 km naar het zuiden. Het domein ligt op 350 meter hoogte en kijkt uit op de vaak besneeuwde bergtoppen. Een van die toppen gaf het domein zijn naam: Rives-Blanques. Opvallend is dat Rives-Blanques uitsluitend witte druiven verbouwd: chardonnay, chenin blanc, mauzac en sauvignon blanc. Een gedeelte van de circa 22 ha wijngaarden wordt momenteel aangepast voor biologische productie. Jan en Caryl streken er nu bijna 20 jaar geleden neer, en hebben in die tijd een uitstekende naam als wijnproducenten opgebouwd. De wijnen wonen tal van prijzen en staan jaar in jaar uit in de Guide Hachette, bijvoorbeeld.
Foto’s op de iPad
Enigszins verhit en een beetje in haast kom ik in Düsseldorf bij hen aan. Dankzij de profielfoto’s op de sociale media word ik door Caryl gelijk herkend, de stand binnengehaald en op een stoel geplant. Ik moet proeven! En dat wordt een zeer bijzondere en aangename ervaring.
Caryl laat me op de iPad een aantal schitterende foto’s van de omgeving en de wijngaarden zien, en ik heb spijt dat we dit jaar geen zomervakantie in Zuid-Frankrijk hebben gepland. Mijn oog valt ook op een foto van een vijftiende- of zestiende-eeuws document, aan het handschrift te zien. Het blijkt de bekende vermelding uit 1531 te zijn waaruit blijkt dat de monniken van het klooster van Saint-Hilaire bij Limoux al mousserende wijnen kenden vér voor Dom Perignon in de Champagne.
Die mousserende wijnen én de autochtone druif mauzac zijn twee van de kenmerken van de appellation Limoux. De derde pijler is de chardonnay, die bovendien steeds meer de plaats van mauzac inneemt. De jaarlijkse veiling Toques et Clochers, waar chardonnay een hoofdrol speelt, is in Nederlandse wijnkringen vrij bekend. Op deze veiling komen vaten met Limoux-wijn onder de hamer voor het goede doel. De opbrengst gaat naar de restauratie van de klokkentorens van het gebied.
Liefde voor mauzac
De autochtone druif mauzac is de grote liefde van Caryl: ze legt me uit dat het een lastige druif is, die je vooral voor niet-mousserende wijnen veel aandacht moet geven. Ik krijg om te beginnen een wijn van deze druif te proeven, en dat komt mij prima uit. Want ik vergeet wel eens dat Frankrijk ook zo zijn ‘rare druiven’ heeft, die soms ongelooflijk mooie wijnen kunnen opleveren. En naar dat soort wijnen blijf ik altijd op zoek! Ik proef de frisse en zuivere, mousserende, Blanquette de Limoux 2010, van 90% mauzac en 10% chardonnay en chenin blanc. Daarna volgen twee even frisse als rijke Crémants, een rosé en een blanc de blancs. De 5% pinot noir in de rosé wordt aangekocht, de blanc de blancs is van chardonnay en chenin blanc. Jancis Robinson schreef over deze laatste twee: ‘Heerlijk! Wie heeft nog Champagne nodig?’ Ik kan het helemaal eens zijn met Jancis; wat een geweldige frisse én spannende wijnen zijn dit! De rosé barst van het fruit en heeft een prachtige structuur, waarin de tannines subtiel verwerkt zijn. De Blanc de Blancs is droog en zuiver, maar ook enorm vol en rijk, met een licht zoetfruitige afdronk. Geen crowd pleasers, maar wel wijnen voor een geïnteresseerd publiek.
Cuvée Occitania
Als afsluiting laat Caryl me nog een stille, 100% mauzac proeven, de Cuvée Occitania 2011. Een stevige, aparte wijn waarbij ik in mijn notitieboekje alleen maar uitroeptekens heb gezet. Hij wordt in de businessclass van de KLM geschonken. Zijn stevige zuren en meer notige en aardse dan fruitige tonen maken hem een wijn voor de liefhebber, van grote kwaliteit. Ik ben er even stil van, en zou graag in de stand van Rives-Blanques zijn blijven zitten om nog verder van deze wijnen te genieten. Deze eerste kennismaking smaakt naar meer! Gelukkig worden de wijnen van Rives-Blanques in Nederland verkocht, bij Colaris, vertelt Caryl! Opgelucht vervolg ik mijn tocht door de hallen van Prowein…