Gisteren beschreef ik de geschiedenis van cider, vandaag gaan negen geproefde ciders onder de loep, van vier in Nederland opererende webwinkels: Pommed’Or, Ciderwinkel, CiderCider en Ciderenzo. De negen ciders vormen een goede doorsnede van wat er momenteel in Nederland aan kwaliteitscider verkrijgbaar is. Per cider wordt kort iets verteld over het huis, het productieproces etc…
Perenciders
Van alle geproefde ciders bevielen de perenvarianten (Frans: poiré, Engels: perry) mij het beste. Zij waren het minst zoet en het meest fris. Droogst van al was de perry uit Cornwall, een cider die je prima als ‘wijn’ bij het eten kunt inzetten. Met alle andere ciders heb ik bij hartig avondeten toch wel wat moeite (schelpdieren misschien uitgezonderd). Het zuiverst vond ik de poiré van Pacory, die ik graag als apéritief of bij een schaaltje vers fruit drink. Het restje van deze poiré ging op bij het ontbijt: ook een prima idee!
– Poiré Prestige 2010, AOP Domfront, Pacory, Normandië, www.pommedor.nl, € 7,95
Rondom het middeleeuwse stadje Domfront, dat sinds 2001 zelfs een eigen appellation voor perenciders heeft, wordt al eeuwen cider gemaakt. Er staan boomgaarden met bomen van wel 300 jaar oud. Eén van de eisen voor Poiré Domfront is dat 40% van de gebruikte peren moet bestaan uit het perenras plant de blanc, de ‘koning van de boomgaard’. Andere eisen slaan op het aantal bomen per hectare (maximaal 150), op de productiewijze (alleen ongepasteuriseerd sap mag gebruikt worden), en het type boom (alleen hoogstambomen).
De geproefde poiré van Pacory bestaat volledig uit de plant de blanc. De familie Pacory werkt sinds ongeveer het jaar 1700 in de omgeving van Domfront. De huidige generatie, Frédéric en Cathérine Pacory, exploiteert een gemengd boerenbedrijf: de helft bestaat uit boomgaarden, de andere helft uit koeien! Die koeien vormen een belangrijk onderdeel van de peren- en appelteelt: ze houden de bodem van de boomgaarden soepel, zorgen voor bemesting en houden het gras kort. Als het fruit rijp begint te worden, verlaten de koeien de boomgaard, want anders vertrappen ze het valfruit! De boomgaarden van Pacory bevatten ongeveer tien verschillende perenrassen, naast nog diverse appelrassen.
Proefnotitie: Fruitige aroma’s, echt peer, tikje gistig. Veel peer in de smaak, heel licht zoet, erg zuiver. Een heerlijke poiré, de topper van deze proeverij. Op internet vind ik suggesties om camembert bij poiré te serveren: dat klinkt goed, jammer dat ik dat niet uitgeprobeerd heb! (En kloppend met de theorie dat je bij een drank/wijn uit een regio het eten uit dezelfde regio moet eten.)
– Poiré du Bocage, Le Paumier, Normandië, www.cidercider.nl, € 8,95
Poiré du Bocage blijkt gearomatiseerd met meidoornbessen, wat een aparte smaak oplevert. Het toevoegen van bessen en kruiden uit de hagen rondom de boomgaarden is een oude traditie, die door deze producent weer nieuw leven is ingeblazen. Deze poiré is biologisch gecertificeerd, bevat 5% alcohol en er wordt bij de productie geen sulfiet gebruikt. Eigenaar van Le Paulmier, Benoit Simottel, werd opgeleid voor het werk in de wijngaard, maar koos uiteindelijk voor de appels. Hij verkoos Bacchus, de god, boven Pomona, de nymph, aldus de eigen website.
Proefnotitie: Ruikt bijna ziltig, is in eerste instantie frisdroog, maar heeft in de afdronk iets plakkerigs. Lekker als apéritief, maar ook bij desserts met vers fruit; 4,5% alcohol.
– Cornish Orchards Perry, Cornwall, www.ciderwinkel.nl, € 5,00 (halve liter)
Cornish Orchards produceert sap en ciders van appels en peren die afkomstig zijn van kleine, oude, soms verlaten boomgaarden. Daarnaast zijn er boomgaarden aangelegd met verschillende oude appelrassen. Oogst en productie zijn vooral handwerk, mechanisatie is maar beperkt toegepast.
Proefnotitie: Smaakt fris, droog, heel fruitig, met veel peer. Dorstlessend, kan goed bij het eten geserveerd worden, met 5% alcohol. De mousse is beduidend minder dan van de Franse perenciders.
Appelciders
– Vintage Reserve, Perry’s, Somerset, www.ciderwinkel.nl,€ 6,50
Perry’s Cider Mill in Somerset zet sinds 1920 een eeuwenoude traditie in het gebied voort. Appels voor cider worden op deze boerderij al zeker 500 jaar verwerkt.
Proefnotitie: Veel appel in geur en smaak, maar verder wat vlak en minder spannend. Deze cider mist zuren. Hij is droog in de afdronk, maar lijkt soms net iets te veel op appelsap. (Uiteraard komt dit ook omdat dit een ‘stille’ cider is.)
– Organic Vintage Cider 2010, Dunkertons, Herefordshire, www.ciderwinkel.nl, € 6,00 (660 ml)
Dunkerton’s Cider Mill is eigendom van Susie en Ivor Dunkerton, die zo’n dertig jaar geleden begonnen met cider maken. Herefordshire is dan ook bezaaid met boomgaarden, en oude stenen cidermolens (denk aan maalstenen) schijnen op menig boerenerf verstopt in hoekjes te liggen. De meeste appels in de streek worden verkocht aan grote industriële cidermakers, maar bij Dunkerton’s worden oude tradities weer nieuw leven ingeblazen. Bovendien hebben de Dunkertons nieuwe boomgaarden aangeplant, voor de volgende generaties. Zoals past in een dergelijk verhaal wordt hier biologisch gewerkt.
Proefnotitie: Een cider met body! 7,5% alcohol, licht mousserend, met appel in aroma en smaak. Een aparte bittere afdronk; het leek bijna bier!
– Domaine du Manoir de Montreuil, AOC Pays d’Auge 2010, Giard, Normandië, www.pommedor.nl, € 6,95
Cider gemaakt van appels kent in Frankrijk twee appellations: AOP (vroeger AOC) Pays d’Auge in Normandië en AOP Cornouaille in Bretagne. Net als bij de appellation voor de poiré (Domfront) zijn er ook hier regels voor de gebruikte rassen (40 toegestaan in de Pays d’Auge, van de circa 750 in de omgeving), het rendement per hectare, het aantal bomen per hectare etc… Bovendien geldt voor Pays d’Auge dat hij altijd demi sec is: 20 gram restsuiker per liter of meer!
Patrice Giard, de huidige eigenaar van Domaine du Manoir in Montreuil, is de elfde generatie in de familie Giard die zich bezighoudt met de productie van cider en calvados. Het domein ligt in het hart van de Pays d’Auge. Patrice werkt samen met zijn 86-jarige vader Roger; hij zorgt voor de ciders, Roger voor de calvados. In totaal heeft de familie 74 hectare boomgaard, en net als bij Pacory lopen de koeien het grootste deel van het jaar in de boomgaard. Ciders van Giard rijpen langer op fles dan gemiddeld, waardoor ze aan kracht winnen.
Proefnotitie: Donkergele kleur, zeer droog (eigenlijk geen demi sec, eerlijk gezegd), sterk appelig. De smaak is wat neutraler dan de ciders die ik gewend ben, maar daardoor wel goed inzetbaar bij eten. 5% alcohol.
– Royal Guillevic, Cidre Grande Finesse, Cidrerie des Terroirs, Bretagne, www.ciderenzo.nl, € 8,95
De Guillevic is een groen appeltje, specifiek voor Zuid-Bretagne. Een kleine groep liefhebbers heeft het ras van de ondergang gered, hoewel het geen makkelijk ras is: een geslaagde oogst vindt maar eens in de vier jaar plaats! Het klimaat van Zuid-Bretagne, in de Golf van Morbihan, met zijn veel zonne-uren en weinig regen, bevalt de bomen met Guillevic-appeltjes wel.
Proefnotitie: Ruikt sterk naar appels, smaakt heel fruitig, zilt, met een licht zoetje in de smaak. Tikje gladjes, prettig drinkbaar. Smaakt ook na een dag nog uitstekend bij de lunch! 3,5% alcohol.
– Cidre de Rhuys AOC Cornouaille, Cidrerie Nicol , Bretagne, www.cidercider.nl, € 6,50
Eveneens een oud familiebedrijf, gevestigd in Zuid-Bretagne, aan de Golf van Morbihan. Jaarlijks verwerken de Nicols 400 tot 500 ton appels, voor drie soorten ambachtelijke cider en appelsap.
Proefnotitie: Een cider met een stevige druk: de kurk knalde de keuken door! Vrij donker van kleur, geurend naar gist en appels, met ook iets aards. Droog, tikje zoet in de afdronk. Vol, romig, met wat karamel. Mooie cider, een van mijn favorieten!
– Domaine de la Galotiere Demi Sec 2009, AOP Pays d’Auge, www.cidercider.nl, € 6,95
Gevestigd in een fraai 17e-eeuws vakwerkhuis maken Pascal Choisnard en Jean Luc Olivier al enige jaren cider, calvados en pommeau. Net als bij de meeste genoemde ciderhuizen wordt hier biologisch gewerkt. Ook hier spelen de koeien weer een rol: er wordt op een zusterbedrijf ook kaas (camembert) gemaakt!
Proefnotitie: De zoetste van alle geproefde ciders, en de perfecte drank bij pannenkoeken, of natuurlijk crêpes; 5% alcohol, friszoet, mooi zuiver.
Conclusie
Er is een boeiende hoeveelheid cider in Nederland verkrijgbaar, van uitstekende kwaliteit. Of het een trend wordt, weet ik niet, maar voor de liefhebber kan ik ze absoluut aanraden. Cider bij het gewone dagelijkse eten heeft niet mijn voorkeur, maar bij kaas, fruit of pannenkoeken is het een leuk alternatief, zeker omdat de alcoholpercentages een stuk lager dan die van wijn liggen. En uiteraard is een glas cider als dorstlessend apéritief ook heerlijk!
