Cigales is een vrij klein en onbekend wijngebied in Spanje. Buurman van bekendere streken als Rueda en Ribera del Duero. Met een rijke geschiedenis van eenzame kastelen en koninklijke gasten als Ferdinand en Isabella of Johanna de Waanzinnige. Hoogte tussen de 700 en 800 meter, aan beide zijden van rivier de Pisuerga, een zijrivier van de Duero. Continentaal klimaat, met sterk verschillende dag en nachttemperaturen, wat frisheid en goede zuren in de wijnen oplevert. Lage temperaturen kunnen zelfs een probleem zijn: in 2007 kwam er in augustus nog vorstschade voor. Weinig regen.
2700 ha. groot, met als toegestane druivensoorten tempranillo (tinta del pais) en garnacha voor rood, en de witte druivenrassen verdejo en albillo voor bijmenging in de rosé. Witte wijnen zijn een curiositeit en onder de DO-wetten niet eens toegestaan. Tempranillo overheerst. Met cabernet sauvignon, merlot en sauvignon blanc wordt geëxperimenteerd. Opbrengsten liggen laag; toegestaan is 49 hl./ha, realiteit is 29 hl./ha.
Van oudsher wordt er rosé gemaakt, de helft van de totale productie. De overige 50% is rode wijn. Traditioneel wordt de rosé gemaakt door circa 80% (minimaal verplicht 60%) tempranillodruiven in de kuip te gooien met 20% verdejo en albillo. (Nee, niet zoals Europa verbiedt witte en rode wijn gemengd, maar witte en rode druiven gemengd!). Ook traditioneel: Cigales rosé mag pas een jaar na de oogst op de markt gebracht worden. Voor de export is er inmiddels ook Cigales Nueva: rosés van de laatste oogst, op de markt gebracht negen maanden na de laatste oogst.
Van alle wijn wordt 25% geëxporteerd. Van de 75% die in Spanje zelf geconsumeerd wordt, drinken ze het overgrote deel (90%) in het gebied zelf op. Nederland nam in 2007 de bulk van de rosé af: 328 hl. tegen een totale export van rosé van 570 hl.
Maar de tijden veranderen, de buren Rueda, Toro en Ribera del Duero zijn in 10 jaar tijd giganten op de wijnmarkt geworden, dus waarom Cigales niet? Waarom niet ook exporteren naar het buitenland? Aan bodem en klimaat zal het niet liggen; dat verschilt allemaal niet zoveel. Wel moeten het imago van traditioneel roséproducerend, wat onontwikkeld gebied op de schop, vinden sommigen. (Ik vind dat juist wel leuk, maar ‘leuk’ verkoopt geen flessen wijn, helaas.). Aan het enthousiasme van de aanwezige producenten op de proeverij die ik afgelopen dinsdag bijwoonde zal het in ieder geval niet liggen. In de Spaanse ambassade aan de sfeervolle – en recent opgeknapte – Lange Voorhout 38 waren 9 van de circa 40 producenten uit het gebied aanwezig. Meestal vertegenwoordigd door de wijnmakers zelf. Zij lieten uitstekende wijnen proeven, voornamelijk rood, maar gelukkig ook diverse rosés.
De kwaliteit was over het algemeen prima, zij het dat ik niet heel spannende wijnen heb geproefd. Over de uitzondering die de regel bevestigt, La Legua, met diverse wijnen met Parkerpunten, kom ik nog te spreken. Toch verdienen een aantal bodegas zeker aandacht. Zoals Bodega Ovidia García: flessen met vrolijke etiketten, wijnen met veel frisheid en zon.
Van alle aanwezige rosés bevielen mij degene die gemaakt waren van een mix van tempranillo en verdejo en albillo het beste. Er waren er ook waar nog wat garnacha was bijgemengd, en een tweetal van 100% tempranillo. Alberto García legde mij uit: de witte druiven zijn nodig voor een frissere kleur én een frisse fruitigheid van de rosé. De Pasión 2008 van Ovidio García was dan ook mijn roséfavoriet van de middag. Andere aanwezige producenten met een uitstekende rosé: Sinforia Vaquero, met Sinfo 2008, en, als je een wat mildere variant met garnacha zoekt: Bodegas Hijos de Félix Salas met de Picota 2008 en de Felix Salas 2008. De jonge oenologe Ines Salas deed met veel verve het verhaal van haar wijnen en haar familiebedrijf, begonnen door grootvader Felix.
De toekomst is echter waarschijnlijk aan de rode wijnen van Cigales. Hoe fris en fruitig ook, op de internationale markt worden de roséwijnen van Cigales niet voor vol aangezien. Aan voorspellingen waag ik me liever niet, maar met Frank Smulders MW, die een korte inleiding over Cigales hield, durf ik best te stellen: over 10 jaar zouden we nog wel eens veel meer van Cigales gehoord kunnen hebben. En dat komt dan vooral door de rode wijnen… Daarover binnenkort meer.
Meer info over Cigales op de site van het Consejo Regulador.
