Het heeft er even uitgezien dat Crusted Port ging verdwijnen. Toen de Portugese wijnwetgeving voorschreef dat port voortaan gebotteld moest worden in het land zelf en dus niet meer in bulk verscheept mocht worden, zag het er slecht uit voor deze soort port. Het is namelijk een portstijl die door Engelse wijnhandelaren ‘uitgevonden’ werd; hij werd pas samengesteld als de vaatjes port Engeland hadden bereikt. Daarbij werden wijnen van verschillende oogstjaren geassembleerd tot een mooie wijn, die vervolgens nog een aantal jaren (maximaal drie) op vat bleef rusten. Daarna volgde botteling en verdere rijping op fles (minimaal 2 jaar). De datum op de fles is de datum van botteling; de wijnen in een fles Crusted zijn dan ook altijd zeker vijf jaar ouder dan de datum op het etiket!
Crusted Port wordt niet gefilterd, en ontwikkelt vanwege de rijping op fles een fors depot, of crust (korst) in het Engels. Crusted Port moet dan ook zeer voorzichtig uitgeschonken worden! Overschenken in een karaf verdient de voorkeur.
Onlangs proefde ik de Crusted Port 2002 van Churchill, waarvan maar zo’n 500 kisten gemaakt werden. Het Portugese wijninstituut heeft de soort namelijk weer toegestaan; hij wordt nu door sommige shippers, waaronder Graham’s en Churchill, in beperkte oplage op de markt gebracht. (De soort wordt echter opvallend genoeg niet genoemd op de site van het Instituto dos Vinhos do Douro e Porto).
Deze Crusted Port is misschien wel de zachtste die ik ooit proefde: veel rood fruit, tikje jammy maar al met een overgang naar noten. Heel kruidig, niet zoet, maar wel is duidelijk dat het zoete er ooit geweest is. Eigenlijk schieten woorden tekort de port te beschrijven, je moet gewoon een fles kopen!
In smaak ligt een Crusted vaak dichter bij een gerijpte Vintage dan bij een Late Bottled Vintage, die meestal jeugdiger en fruitiger is. En met een prijs van rond de 20 euro ben je met een Crusted gebotteld in 2002 veel beter uit dan met een Vintage Port 2002, waar je ruim 40 euro voor moet betalen. Bovendien is de Crusted 2002 nu op dronk en moet de Vintage 2002 nog zo’n 8 tot 10 jaar liggen, waarna hij helemaal niet meer te betalen is. Hét grote verschil tussen een Vintage en Crusted is eigenlijk alleen de herkomst van de wijn: bij een Vintage komen alle druiven uit één oogstjaar, bij een Crusted worden wijnen van diverse oogstjaren geassembleerd tot een zacht en rijk geheel, een smaak die een Vintage pas bereikt als hij vele jaren op fles heeft gerijpt. Crusted is dan ook wel ‘a poor man’s vintage’ genoemd. Nou, laat mij in dit geval dan maar ‘poor’ zijn!