Dag 0 – Start van de vinologenopleiding

Maandag 27 augustus 2007 – eindelijk was het zo ver: de start van mijn opleiding tot vinoloog van de Wijnacademie. Ruim 130 cursisten verzamelden zich vandaag in een restaurant in Renkum, om daar van Jan Oude Voshaar alle ins en outs van de Nederlandse wijnbouw te horen én zijn wijngaard De Wageningse Berg te bezoeken. Nog niet zo lang maakt een excursie naar een Nederlandse wijngaard deel uit van de vinologenopleiding, en dit jaar was het zelfs het eerste jaar dat de cursus met een excursie begón.
Volgende week begint mijn groep, groep A, pas echt met de cursus en het proeven, maar vandaag mochten we nog als uitgelaten vakantiegangers (Nederlandse) wijn drinken in plaats van proeven en genieten van een wijngaard midden in de bossen.

Eerlijk gezegd vond ik het drinken van die Nederlandse wijn – gemaakt van regent (rood) en een assemblage van merzling en johanniter (wit) – niet echt een genoegen. Al eerder constateerde ik dat regent niet echt mijn druif was, en dat werd vandaag weer bevestigd. Maar van de lezing van Jan Oude Voshaar heb ik, en velen met mij, zo beluisterde ik, wel heel veel geleerd.

Nooit eerder besefte ik het verband tussen de grote meeldauwplagen van de tweede helft van de 19e eeuw en de opkomst van de Nederlandse wijnbouw. Jan Oude Voshaar legde ons uit dat er rond 1890 als gevolg van de meeldauwplagen druk gezocht werd naar druivenrassen die resistent(er) waren tegen deze ziekte. Men begon de Amerikaanse wilde druivenrassen – volledig resistent – te kruisen met de Europese gecultiveerde Vitis Vinifera-soorten – niet resistent -, in de hoop rassen te creëren die zowel tegen valse als echte meeldauw bestand waren én ook nog goed smaakten. Pas na tientallen generaties van kruisen en terugkruisen slaagde men hier rond 1990 in.

Prettig bijkomend voordeel van deze nieuwe resistente rassen was de vervroegde rijping. Regent en later johanniter bijvoorbeeld rijpen zeker drie weken vroeger dan de traditionele druivenrassen. Hiermee kon in een koud klimaat als Noord-Nederland ook wijnbouw begonnen worden! De wijnbouwgrens lag rond 1990 ineens niet meer in Zuid-Limburg, maar 300 km noordelijker, in Friesland. Niks te klimaatverandering, de wijnbouw in Nederland is te danken aan het beschikbaar komen van meeldauwresistente druivenrassen die toevallig ook nog eens vroeger rijpen.

Na het uitstekende verhaal over de Nederlandse wijnbouw volgde een lunch. Na de lunch wandelden we in twintig minuten door het bos naar wijngaard De Wageningse Berg, waar Oude Voshaar op 2.3 ha voornamelijk regent, maar ook johanniter, merzling, solaris en nog nieuwere druivenrassen als pinotin, cabernet cortis en het nog naamloze VB 91-26-5 (de druif die Hof van Twente voor zijn winnende rosé gebruikt) verbouwt. Vol enthousiasme werden we er rondgeleid en leerden veel over biologische wijnbouw, wintersnoei, wijngaardmanagement etc…

Met al deze kennis al basis moeten we nu aan de zes eerste hoofdstukken van ons boek beginnen. En daar heb ik nog maar een week voor….. Een stimulerender start is echter niet denkbaar: met dit bezoek aan een wijngaard in het achterhoofd zal het ongetwijfeld makkelijker zijn allerlei zaken over wijnbouw, snoeien, bodem en terroir te onthouden dan zonder. Zelfs als je, zoals ik, al diverse andere wijngaarden hebt bezocht.

De komende maanden dus iedere twee weken op Wijnkronieken: verslag van de opleiding tot vinoloog van de Wijnacademie.