Afgelopen zondag bezocht ik wijngaard De Kleine Heerlijkheid in Horssen, onder Nijmegen. Ik schreef er deze week al eerder over. Het was prachtig weer was en de bijna rijpe druiventrossen hingen vol aan de stokken. Tot nu toe bezochten we alleen wijngaarden in de lente of de zomer, nog niet zo kort voor de oogst. Ik vond het een prachtig gezicht, al die rijpe trossen op plukhoogte. Boeiend om te zien is ook het verschil in tros- en druifgrootte. Sommige druivenrassen hebben kleine en compacte trossen, bij andere is er meer ruimte tussen de druiven, of zijn de druiven veel groter. Compacte trossen zijn bijvoorbeeld gevoeliger voor schimmel, omdat de wind de druiven minder goed kan drogen.
Op De Kleine Heerlijkheid zijn de rode druiven regent, dornfelder, leon millot en florental aangeplant. Daarnaast zijn er de witte seyval blanc, bianca en rayon d’or. Al deze druiven zijn vrij ongevoelig voor meeldauw, behalve de dornfelder. Het natte weer van augustus heeft dan ook zijn sporen – een donzige schimmel aan de onderkant van de bladeren – nagelaten op de bladeren van deze druif. Op De Kleine Heerlijkheid wordt inmiddels het aangetaste blad zoveel mogelijk verwijderd. De weergoden wordt verzocht het de komende twee, drie weken droog en zonnig te houden, zodat de meeldauw niet verder kan toeslaan!
Om vogels te weren werkt de wijngaard niet met netten, maar is een valk ‘in dienst’ genomen. Hoog op een paal boven de wijngaard staat een kastje waar een valk in huist. Meestal kan de roofvogel in zijn eentje de op bessen beluste bezoekende vogels wel aan, maar als het fruit lekker rijp wordt, heeft hij hulp nodig. Dus staan er ook luidsprekers in de wijngaard. Uit die luidsprekers komen om de paar minuten geluiden van vogels in nood, net alsof de valk zijn slag heeft geslagen. Een doeltreffende manier om ‘echte’ vogels op een afstand te houden!
Later zag ik zo’n valkenkast ook boven de appelboomgaarden staan. Druiven en wijngaarden passen ook zo dus weer prima in de landbouwcultuur van het Land van Maas en Waal.
Trouwens, zo nieuw zijn die druiven in dit gebied nu ook weer niet: in de rekening van de Hollandse tolgaarder te Gorinchem van 1478 worden druiven afkomstig uit het land van Heusden genoemd. Dat ligt ook tussen de rivieren en slechts een kilometer of 60 westelijk van Horssen!
Tot slot van ons bezoek werden de wijnen geproefd die De Kleine Heerlijkheid laat maken van hun druiven. We proefden twee witte gemaakt van seyval blanc en rayon d’or en een rode van regent. De wijnen hebben op mij geen geweldige indruk gemaakt, maar om ze nog eens rustig te proeven namen we twee flessen mee. Een proefverslag volgt dan ook nog.
