Geen feestelijker wijn dan wijn met belletjes. Of je nu champagne of cava drinkt, een Nederlandse sprankel of een Zuid-Afrikaanse vonkelwijn: de subtiele bubbels geven de wijn een chique én vrolijke uitstraling. Al die bubbelende en bruisende wijnen van nu zijn schatplichtig aan champagne, uiteraard. Zonder de naam en faam van deze bruisende wijn, afkomstig uit de Franse regio rondom Reims, zouden mousserende wijnen niet zo bekend zijn. Maar wist je dat champagne, ontstaan in de zeventiende eeuw, helemaal niet de oudste mousserende wijn is? Blanquette de Limoux is dé mousserende wijn van Zuid-Frankrijk, met een geschiedenis die teruggaat tot de zestiende eeuw. De Benedictijner monniken van het klooster Sint Hilaire bij Limoux, in de Roussillon, waren namelijk al rond 1540 bekend met bruisende wijn. Er bestaat een document uit de eerste helft van de zestiende eeuw waaruit dit af te leiden is.
In een ander document, uit 1544, wordt voor het eerst de term ‘blanquette’ gebruikt in verband met die wijn. In het Occitaans betekent dit ‘kleine witte’. Blanquette de Limoux wordt in de loop van de eeuwen diverse malen genoemd en geroemd, onder andere door de Ierse toneelschrijver George Farquhar die in de zeventiende eeuw schrijft: ‘A Brut that sparkles like the lively remarks of a man of wit’. En de Amerikaanse president Thomas Jefferson had een grote wijnkelder op zijn landgoed Monticello; tien procent van zijn voorraad bestond uit Blanquette de Limoux.
Voor Blanquette de Limoux, dat op dezelfde wijze gemaakt wordt als champagne, dus met een tweede gisting op de fles, moet tegenwoordig verplicht 90% van een lokale druif, mauzac, gebruikt worden. De overige 10% mag bestaan uit chardonnay en/of chenin blanc. Mauzac levert wijnen met een herkenbare, appelige smaak, die soms wat doet denken aan appelcider.
De Blanquette de Limoux van Château Rives-Blanques is een verrukkelijk voorbeeld van deze eeuwenoude wijnsoort. Hij wordt gemaakt door Jan en Caryl Panman, een Nederlands-Iers echtpaar met een wijndomein in Limoux. Rives-Blanques is inmiddels beroemd om zijn wijnen van hoge kwaliteit, waarvan sommige zelfs in de KLM Businessclass worden geschonken. Op het etiket van hun Blanquette de Limoux wordt bovendien gebruik gemaakt van de kalligrafie van het zestiende-eeuwse document waarin Blanquette voor het eerst genoemd wordt en waaruit bovendien blijkt dat die wijn toen twee keer zo duur was als de prijs van een niet-mousserende wijn. Proost!
Naam: Blanquette de Limoux
Wijnhuis: Château Rives-Blanques
Land: Frankrijk, Roussillon
Druif: Mauzac
Jaar: 2012
Smaak: friszuur, mousserend
Combineren: allerhande hapjes, buffetten
Prijs: € 17,50
Sinds half september is Wijn!verleden een feit. Samen met Manon Henzen van eet!verleden selecteerde ik tien wijnen met een historische achtergrond. Tien wijnen die honderd, tweehonderd, vijfhonderd jaar geleden (en soms meer) gedronken zouden kunnen zijn. Maar welke tien wijnen zijn dat eigenlijk? Op vrijdag staat telkens één wijn van onze selectie centraal. Ze zijn verkrijgbaar via www.wijnverleden.nl en in historisch kookatelier eet!verleden in Nijmegen.
