Druiven en Droesem: een reisboek over Griekse wijn

Een leesbaar boek schrijven over Griekenland en daarin veel aandacht besteden aan de wijnen van het land, zonder het een boek voor wijnfanatici te maken: dat is geen geringe onderneming. Journaliste Frederiek Lommen slaagde er echter in. Zij schreef een boeiend en persoonlijk reisboek, waarin Griekse wijnen, wijngaarden en wijnmakers een belangrijke plaats innemen. Dat maakt het boek geen wijnboek, maar wel een boek over geschiedenis, cultuur en natuur van een bijzonder land, waarin de wijnstok een belangrijke plaats inneemt. En dat kan ook niet anders, want vanuit Griekenland verspreidde de vitis vinifera zich over Europa. Zonder de inspanningen van Griekse kolonisten nog voor het begin van onze jaartelling zouden bijvoorbeeld de Fransen geen wijnbouw kennen. Wijn en wijnbouw zijn onlosmakelijk met de Griekse geschiedenis en cultuur verbonden, en Lommen beschrijft dat op smakelijke wijze. Mijn  treinreizen waren de afgelopen weken een stuk zonniger dan de Nederlandse winter mogelijk maakte!

Om nog even op dat reisboek terug te komen: Lommen heeft veel moderne én oudere (reis)literatuur over Griekenland gelezen. Een van haar favoriete auteurs is Patrick Leigh Fermor, auteur van bijvoorbeeld Travels in Northern Greece. Zonder nog het nawoord te hebben gelezen, begon ik halverwege het boek te vermoeden dat zij met dit boek een van die grote reisliteratuur-auteurs heeft willen benaderen. En inderdaad: Patrick Leigh Fermor wordt genoemd als grote inspiratiebron. Waarmee Lommen dus veel meer een reisboek heeft willen schrijven dan een wijnboek.

Debuut
Druiven en Droesem is het debuut van Lommen. Zij werd door de uitgever gevraagd haar passie voor Griekenland en Griekse wijnen in boekvorm te gieten. Die passie had zij al geuit op haar weblog Ander Griekenland en in diverse andere media. In de afgelopen twintig jaar trok Lommen jaar in jaar uit naar het land waar ze haar hart aan had verpand, en leerde het kennen zoals geen toerist op de eilanden het ooit zal doen. De eerste jaren was het de liefde die haar naar het zuiden dreef; toen die overging, bleef de passie voor het land en de bewoners, de geschiedenis en de cultuur. Zij leerde Grieks, las alles wat los en vast zat over het land en leerde na retsina ook nieuwe, moderne wijnen kennen. Haar ontdekking van de Griekse wijnwereld kwam op het juiste moment: al enige decennia lang is ook in Griekenland een moderniseringsslag gaande, waarbij in Frankrijk opgeleide, vaak jonge wijnmakers een grote rol spelen. Griekenland produceert dan ook niet alleen meer goedkope en zoete bulkwijnen, maar vaker moderne en kwalitatieve tafelwijnen in fles. (Dat neemt niet weg dat er ook nog liter en liters wijnmeuk-oude-stijl op de markt komen, zoals Lommen ervoer. Zelf maakt ik kennis met die wijn-oude stijl op Korfoe in 2010!)

Twaalf streken
Druiven en Droesem is ingedeeld in twaalf hoofdstukken die ieder een streek behandelen. Van Macedonië in het noorden tot Kreta in de Egeïsche Zee en van de Ionische eilanden ten zuiden van Italië tot Thracië, tegen de Turkse grens. In ieder hoofdstuk beschrijft Lommen haar reizen: te voet, met de auto of met openbaar vervoer. In sommige gebieden maakte ze lange zwerftochten door de bergen, in Athene stapt ze op de fiets naar de buitenwijken en naar de eilanden gaat ze uiteraard per boot. De wijnen van zo’n gebied komen ruim aan bod, soms wat diepgaander dan anders. Lommen is geen wijnschrijver, en kenners zullen af en toe wel iets meer willen weten over de gedronken of geproefde wijnen. De bezoekjes aan wijnbedrijven zijn vaker toeristisch dan inhoudelijk, ook veroorzaakt door de soms beperkte voorbereiding en het feit dat er zelden een afspraak met de wijnmakers wordt gemaakt. De reisverslagen en historische inzichten maken echter veel goed. Veel van wat er nu in Griekenland gebeurt komt door Lommen’s verhalen bedoeld of onbedoeld in een perspectief te staan, wat een ander plusppunt van het boek is.

Een paar kritische opmerkingen
Fouten zitten er ook in het boek, zoals het gebruik van het woord vinologie – een typisch Nederlandse vinding – waar oenologie wordt bedoeld. Ook spreken we in Nederland van biologische landbouw, niet van organische. Repage als term bij de champagneproductie ken ik niet, remuage wel. Maar dat is gezeur van een vinologe (geen oenologe ;-)), en zal de liefhebber niet weerhouden van het boek te genieten.

Om te eindigen met nog een paar positieve punten: heerlijk dat er een trefwoordenregister in het boek zit, een literatuurlijst en een lijst van wijnmakers. Zelf een lijst met importeurs van Griekse wijnen in Nederland is voorhanden! Het wordt hoogste tijd om weer eens bij Aridjis of Grieksewijnen langs te gaan…

Frederiek Lommen, Druiven en Droesem – een reis langs de Griekse wijngaarden, uitgeverij Tipi, 2011, prijs € 22,95

Wist je dat in de WijnWebWinkelgids wijnen van Grieksewijnen opgenomen waren? Mijn favoriet? Malagousia van Domaine Gerovassiliou bijvoorbeeld. Een druivenras om in de gaten te houden!

Meer over Griekse wijnen lees je hier.