De tentoonstelling A la c’Arte. De kunst van het eten – Eten in de Kunst in het Noordbrabants Museum is open, en wat is het mooi geworden! Ik zou over al die schilderijen wel iets leuks willen schrijven, natuurlijk over de wijn of over de drinkcultuur. Maar dat was niet de opzet van het foodblogevent, dus heb ik toch maar een keuze gemaakt. Het wordt het Stilleven met nautilusbeker van Frans Sant-Acker, uit 1670, en wel om het volgende. Ik vraag me namelijk al maanden af, sinds ik het schilderij voor het eerst zag: hoe zou dat nu drinken, uit zo’n schelp? Dat moet toch enorm raar zijn? Gulpt de wijn dan niet over je kleren, als je maar ietsje onvoorzichtig bent? En hoe komt een wijn in zo’n schelp uit? Schijnt bij rode wijn de kleur door? Hoe proeft en ruikt de wijn als je uit een nautilusschelp drinkt?
Hetzelfde vraag ik me overigens af van veel meer drinkgerei op de schilderijen van de tentoonstelling. Ook uit de omgevallen drinkschaal op hetzelfde schilderij wil ik wel eens wijn proeven. En kijk ook eens naar de Hollandse familie aan tafel, op het schilderij uit 1610. De vader houdt een enorme goudkleurige houder vast, een bekergreep, waarin een glas geklemd zit. Hoe dronk je uit zo’n glas, wat was de truc om het netjes en goed te doen? Welke regels hingen er om het gebruik van dit opvallende drinkgerei?
Proeverij historisch drinkgerei
Op mijn lijstje van ‘things to do’ staat het wilde plan om een proeverij te organiseren met historisch drinkgerei: eén of twee wijnen proeven, en dan telkens uit een eeuwenoud glas of beker. Uit een nautilusschelp, een flûte van Venetiaans glas, een roemer met noppen, een zilveren bekertje, een stenen kroes. En dan noteren wat de verschillen zijn, wat het drinkplezier is. Het zou helemaal ideaal zijn als we de wijn dan ook nog konden schenken uit een oude tinnen stadskan!
Hetzelfde wil ik overigens ook met champagne doen: champagne uit een coupe, uit een flûte, uit de nieuwe, meer tulpvormige champagneglazen, uit een glazen en een porseleinen bekertje. Want porseleinen champagnebekers zijn er ook, en worden zelfs anno 2010 gemaakt.
Die laatste proeverij valt nog wel eens te realiseren, denk ik. Maar die eerste… Welke conservator krijg ik zo gek?
A la c’Arte is tot en met 2 januari 2011 te zien in het Noordbrabants Museum in Den Bosch. De begeleidende publicatie is verkrijgbaar in de Museumwinkel en kost € 8,50.
Verantwoording afbeeldingen
– Stilleven met nautilusbeker, Frans Sant-Acker, ca. 1670, collectie Noordbrabants Museum
– Familie aan tafel, Hollandse School, ca. 1610 collectie Theo Daatselaar Antiquairs