Furmint? Nee, dat is geen variatie op pepermunt of Marokkaanse munt of zo, sorry. En er is ook niets muntigs aan de wijn die je van furmint maakt. Want ja, furmint is een druivenras, heel specifiek voor Midden-Europa, en speciaal Hongarije. Je komt het ook tegen in Slovenië en Kroatië, als sipon, en zelfs in Oostenrijk, maar voor hoogstandjes moet je toch echt naar het land van de Magyaren.
Kenmerken? Levendige wijnen met heel veel zuur, die zowel knellend strak als voluptueus weelderig kunnen zijn. In het laatste geval heeft furmint dan wel een partner, over het algemeen de hárslevelü in de beroemde zoete Aszu-wijnen van de wijnregio Tokaj.
Slaan we er de boeken op na, dan lezen we dat furmint rechtstreeks afstamt van gouais blanc, een van dé belangrijkste ouders van diverse topdruivenrassen anno nu, waarschijnlijk afkomstig uit West-Europa. Bovendien is furmint mogelijk één van de ouders van zijn ideale blending partner hárslevelü. Talloze andere verhalen over de herkomst worden door de huidige stand van de wetenschap (lees: de auteurs van Wine Grapes) vakkundig naar het rijk der fabelen verwezen. Furmint gedijt uitstekend op vulkanische bodems, zoals ze die in Tokaj en zuidwestelijker, in Somló, ruimschoots voorhanden hebben.
Een kans om zestien Furmints op een rij te proeven, van vier verschillende producenten, die laat je als #winelover natuurlijk niet voorbij gaan. Het grootste deel van de wijnen op de tafel was van de huizen Béres en Sauska, beide gevestigd in de wijnregio Tokaj, in noordoost Hongarije. Zowel Béres als Sauska maken zowel knerpend droge als weelderig zoete wijnen. Ik concludeerde tijdens het proeven al snel dat ik Furmint een heerlijke wijn vond, maar vond het druivenras uiteindelijk toch het best te genieten in een partnerschap.
Toppers zijn en blijven natuurlijk de grote zoete en historische wijnen – Tokaji Aszu – waarbij drie, vier, vijf of zes kuipjes (puttonyos) zoete, rottende druiven toegevoegd worden aan de gistende most (wel edele rot, natuurlijk). Dit zijn altijd blends van furmint en hárslevelü, waarbij de zuren van de furmint perfect balanceren met de rijkheid en fruitigheid van de hárslevelü. Maar zeker ook de moderne droge blends zijn de moeite waard: furmint met hárslevelü en chardonnay en muscat bijvoorbeeld, in de Sauska Tokaji Cuvée 113 dry, of met sauvignon blanc, in de Sauska Tokaji Cuvée 111 dry.
Als ik drie toppers moet aanwijzen van de Furmint February-proeverij die Miranda Beems in samenwerking met Wijnkoperij De Hermitage vorige week organiseerde, dan zijn dat de volgende drie.
Sauska Tokaji Cuvée 113, 2011
Een blend van furmint, hárslevelü, chardonnay, muscat en nog een aantal andere witte druiven. Complexe neus, onder andere van de houtrijping die deze wijn onderging, de rijping sur lie (op de droesem) en de battonage (roeren van de droesem door de wijn). Prettig drinkbaar, met straffe zuren die verzacht zijn door de fruitigheid van de blending partners. Net als bij de overige Furmints komen er stevige bitters in de afdronk naar voren.
Sauska Tokaji Furmint Birtokbor, 2011
Topper van 100% furmint, met een krachtig mineraal aroma. Fraaie en strenge zuren, maar gelukkig toch ook veel fruit. Deze moet je absoluut aan tafel schenken, niet op het terras.
Béres Tokaji 3 puttonyos, 2007
Van Miranda hoorde ik dat de Hongaren de wijnen met 3 en 4 puttonyos niet meer gaan maken: alleen 5 en hoger blijft over. De wijnen worden dus rotter 😉 Jammer! Want dit zoete maar toch uiterst frisse fruittoetje is puur genieten. Ik heb er dan ook maar meteen twee flesjes van meegenomen, nu het nog kan. En thuis bleek deze 3 puttonyos heerlijk bij de zelfgebakken limoentaart!
