Het is in wijnland nog nauwelijks doorgedrongen, maar het Consorzio Vino Chianti Classico kondigde in het voorjaar de introductie aan van de Gran Selezione. De regels zijn inmiddels vastgelegd, maar moeten nog goedgekeurd worden door het Italiaanse Ministerie van Landbouw. Als het aan het Consorzio ligt, kunnen we komend voorjaar al de eerste Gran Seleziones op de markt begroeten! Volgens Marco Pallanti echter moeten we nog zeker vijf jaar wachten voor we écht weten wat Gran Selezione gaat inhouden…
In de wijnpiramide gaat Gran Selezione de toplaag van de wijnen uit het Chianti-Classicogebied vertegenwoordigen, boven gewone Chianti Classico en Riserva. Om Gran Selezione op het label te mogen voeren, moet een wijn voor 100% gemaakt zijn met druiven uit eigen wijngaarden, van één speciaal perceel of door middel van selectie van de beste trossen. Een minimale rijping van 30 maanden (ter vergelijking, voor Riserva is dit 24) is ook vereist, waarvan drie op de fles. Tot slot moet een proefpanel de chemische en organoleptische karakteristieken beoordelen, aldus een vereenvoudigde weergave van de regels.
Tijdens een kort bezoek aan Nederland begin november sprak ik over deze Italiaanse Grand Cru met Castello di Ama’s Marco Pallanti, van 2006 tot 2012 president van het Consortium van de Zwarte Haan. “Ik heb me hier sterk voor gemaakt; vooral ‘percellering’, het indelen in specifieke percelen, daar ben ik erg mee bezig geweest. Chianti Classico is een enorm gebied, met 7.000 hectare wijngaard, allemaal met dezelfde herkomstbenaming. Dit is natuurlijk waanzin! Je vindt er topwijnen, maar ook veel slechte. Het probleem is: als je echt aan zonering of ‘percellering’, begint, aan het indelen van wijngaarden naar kwaliteit, dan raak je aan geld, aan waarde van het land. En het is moeilijk, eigenlijk onmogelijk, om tegen wijnboeren te zeggen: nu is je bezit de helft minder waard. Ik heb daarom geprobeerd op een andere manier tot een betere classificatie te komen.
Het stond een producent tot voor kort vrij om zijn wijn, als die eenmaal was beoordeeld door de commissie, als gewone Chianti of als Riserva op te markt te brengen. In het laatste geval moest je hem dan natuurlijk wel voldoende lang in je kelders houden. Je kon dus eerst een deel van één en dezelfde wijn als gewone Chianti Classico verkopen, en na enige jaren de rest als Riserva. Nu, na de aanpassing van de regels, kan dat niet meer: de commissie test de wijnen en geeft al dan niet toestemming om een wijn als Riserva op de markt te brengen. Zo zijn we al dichter bij een betere classificering. Een Riserva wordt nu écht een stap hoger dan een gewone Chianti Classico.
Beste percelen
Mijn idee voor het volgende niveau was het volgende: iedere producent weet precies waar zijn beste percelen liggen, en waar de beste wijnen vandaan komen. Als we de wijnen van die beste stukken bovenin de piramide plaatsen, hebben we een begin van een ‘zonering’. Nu moeten we echter gaan zien welke en hoeveel wijnen de producenten gaan aanbieden voor Gran Selezione. Als we allemaal besluiten alleen de allerbeste wijnen aan de top van onze piramide te plaatsen, dan gaan we de goede kant op.
Mijn droom voor het functioneren van de nieuwe piramide is dat uiteindelijk aan die top ook de Super Tuscans gebaseerd op sangiovese terecht kunnen komen. Als deze wijnen terugkomen binnen de DOCG-structuur, dan zullen we er misschien in slagen om van de nieuwe piramide een succes te maken. En als we dan ook over een jaar of 10 een soort kaart kunnen maken met daarop in zwart alle percelen waarvandaan Gran Seleziones komen en in rood de Super Tuscans die niet hoofdzakelijk uit sangiovese bestaan, dan kunnen we misschien de consument eindelijk eens wat meer duidelijkheid geven. Tenslotte is het niet de Merlot of de Cabernet die in Toscane het probleem is, maar juist de Sangiovese die niet onder de DOCG verkocht wordt. Als we het zo kunnen inrichten, is een Super Tuscan straks weer een superwijn uit Toscane én een echte Chianti.
Ik hoop echt dat er meer mensen zoals ik denken, dan kunnen we de Gran Selezione inhoud geven. Dit is mijn droom! Maar zal niet makkelijk gaan… we zullen zeker nog vijf jaar op het échte resultaat moeten wachten. Het werk is nog maar net begonnen!”