Op Vinitaly moet afgelopen week een interessante presentatie plaatsgevonden hebben. Luca Sormani en Fulvio Pescarolo, beiden historicus, presenteerden er in samenwerking met de Universiteit van Milaan hun wijn, verbouwd en gemaakt volgens ‘Keltische’ methoden. Ze hebben er in Robbio een Keltische boerderij voor gereconstrueerd.
Sormani en Pescarolo zijn afkomstig uit Noord-Italië, een gebied dat 2500 jaar geleden bewoond werd door Keltische stammen als de Liguriërs. Met de komst van de Romeinen is deze Keltische cultuur niet geheel verdwenen, maar werd net als in Gallië, het huidige Frankrijk, geromaniseerd. Voor het maken van hun wijn hebben de beide historici dan ook teruggegrepen op het werk van de Romeinse auteur Columella, begrijp ik uit de Italiaanse sites die het verhaal van il vino dei Celti weergeven.
Mijn Italiaans is echter nooit veel geweest en berust volledig op wat er nog over is van mijn middelbare school-latijn en op mijn kennis van het Frans. Naast het noemen van Columella kon ik verder nog bijeen puzzelen dat er gebruik gemaakt is van de techniek ‘arbustum gallicum’. Zou het te gewaagd zijn aan te nemen dat dit te maken heeft met het leiden van wijnranken in bomen? Ik moet er Columella snel maar eens op na lezen.
Lucius Junius Moderatus Columella schreef rond 60 na Chr. zijn werk over de landbouw van zijn tijd. Hij was afkomstig uit Cadiz, in het huidige Spanje, en geldt als een van de belangrijkste Romeinse auteurs op het gebied van de wijnbouw. In detail beschreef hij zaken als plantdichtheid, het opbinden van ranken, druivensoorten, bodemtypen etc….
Overigens werd ik op het werk van Sormani en Pescarolo gewezen via een Amerikaanse blog die ABC News als bron had. ABC geeft een bericht van Reuters, waarin de beide heren geïnterviewd worden. Het artikel suggereert min of meer dat de wijnbouw in Noord-Italië aan de Kelten te danken is, die er al voor de komst van de Romeinen druiven verbouwden. Of dat werkelijk zo is, valt nog maar te bezien. In de wetenschap heb je al jaren twee kampen: diegenen die menen dat de westerse wijnbouw via de Grieken naar Zuid-Frankrijk is gekomen en vervolgens door de Romeinen aldaar verder ontwikkeld is. De Keltische stammen zijn in dit verhaal alleen afnemers. En diegenen die volhouden dat we alles aan de Galliërs te danken hebben (klinkt een beetje als dat kleine eenzame standvastige dorpje aan de kust van Armorica….). De Galliërs (ook Kelten) zouden zelf al ver voor de komst van de Romeinen wijnbouw hebben ontwikkeld. De vroege Kelten hebben alleen geen schriftelijk bronnen nagelaten, vandaar dat we niets over hun wijnbouw weten. Aangezien de Keltische stammen aan beide zijden van de Alpen (Zuid-Frankrijk en Noord-Italië) als één geheel gezien kunnen worden, lijken Sormani en Pescarolo dus in het ‘Gallische’ kamp te staan. Hoe het ook zij: feit is dat de Kelten wel van een vaatje wijn hielden. De enorme bronzen vazen die in diverse graven over heel Europa gevonden zijn getuigen daarvan. In die vazen werd wijn met water gemengd, een gebruik dat ook de Grieken en Romeinen kenden.
Mocht je zelf een Keltisch vaasje met wijn te pakken willen krijgen: voor 80 cl. in een pot van klei moet je circa 150 euro neertellen. Maar dan ben je wel een van de weinige gelukkigen: er werden in 2004 maar 300 liter gemaakt, de oogst van 2005 is ongeveer 500 liter en komt volgend jaar op de markt. Bovendien steun je een Keltisch cultureel centrum.
dick zegt
En niet te vergeten: Oostenrijk. Ook daar is de wijnbouw al bekend sinds de Kelten.
Als je meer wilt weten van de Keltische wijnbouw in Z-W Frankrijk (waarschijnlijk het oudste wijngebied van Frankrijk, terwijl het de meesten nu niets meer zegt), zijn de Franstalige) boeken van Robert Plageolles (heeft helaas geen website) uit de Gaillac een aanrader.
Op het gebied van de oude wijnbouw in Italië kunnen Ailko en Lucette Faber vermoedelijk verder helpen.
Ed zegt
De door Dick genoemde boeken van Robert Plageoles (voorzien van prachtige foto’s), heb ik mogen inzien tijdens een proefsessie van de wijnen van vader en zoon, Robert en Bernard Plageoles.
Ik schreef er destijds over op mijn weblog: http://www.wijnerij.web-log.nl/log/3666564
Groet,
Ed