Zo maar ineens is het dan toch eindelijk echt lente. De tuin krijgt al een groene waas, af en toe valt er zelfs een uurtje in de zon te zitten. Zo’n moment vraagt om een lekkere frisse witte wijn, zo eentje waar je weer van opkikkert na een vermoeiend dagje reizen en werken.
Gelukkig lag er gisterenavond zoiets koud: een Bourgogne Aligoté 2010 ‘Les Potets’ van Domaine de la Monette. Stevige verkwikkende zuren, lekker sappig, veel simpel drinkplezier, en toch geen slobberwijntje. Wat wil een mens nog meer op de dinsdagavond!
Het is overigens wel een apart druifje, die aligoté: we kennen hem eigenlijk alleen uit de Bourgogne, waar hij een beperkt deel van de aanplant uitmaakt. Pinot noir voor rood en chardonnay voor wit zijn er immers de baas. Daar komt nog bij dat Aligoté nou niet echt best bekend staat: vanwege de hoge en wat schrale zuren wordt hij wel vergeleken met accuzuur, alleen goed voor de kir. Daarvoor gooi je een scheut crème de cassis bij de wijn, en je hebt het bekende apéritief.
De meeste Aligoté is dus dun, zuur en schraal. Waarom dan toch Aligoté maken, vroeg ik mij af? Wat wil je als wijnboer met een wijn die zo slecht bekend staat? Wat moet je doen om er toch een drinkbare wijn van te maken, eentje zoals de Les Potets die ik dronk? Aangezien onze fles van een bevriende wijnmaker kwam, stuurde ik maar gelijk een mail naar Frankrijk om ernaar te vragen.
En Roelof stuurde prompt een uitgebreid antwoord terug. Ik geef het hier integraal.
Over het maken van Aligoté
“Ik wilde graag een Aligoté maken, omdat ik het zelf lekker vind: frisser en lichter dan de standaard witte Bourgogne, en ook wat minder alcohol [Inderdaad, Les Potets 2010 heeft 12% alcohol. Prima voor door de week!]
Maar aan aligoté als accuzuur, dat spul waar je verplicht crème de cassis in moet gooien omdat het anders niet te hachelen is, daar heb ik een hekel aan.
Een van oorsprong Belgische veearts die in Buxy terecht is gekomen heeft de wijngaard de laatste 15 jaar onderhouden. In verband met zijn pensionering bood hij de wijngaard eind 2009 te koop aan. Daar ben ik meteen bovenop gesprongen, en een paar dagen later was de deal rond. Het bijzondere van Les Potets is de grote hoeveelheid héél oude stokken (80 jaar, of misschien wel een eeuw zoals de opa zegt die ernaast een groentetuin heeft). Dat maakt machinaal werken heel moeilijk (de stokken staan schots en scheef, de rijen zijn niet overal even breed), dus zowat alles moeten we met de hand doen.
De oude stokken hebben twee voordelen: wijn van oude stokken is altijd aromatischer, en omdat het rendement van nature laag is, ook geconcentreerder. Jonge aligoté stokken kunnen tot 120 hl/ha produceren, de mijne wordt geoogst op 40 – 45 hl/ha.
Nieuwe aanplant
Wat betreft het perceel: helaas betekent oude stokken ook met regelmaat dode stokken, ze gaan gewoon dood van ouderdom. In 2013 gaan we 500 stokken bijplanten om de gaten op te vullen. Geen gewone (lees: hedendaagse klonen), maar de allerbeste. De jonge stekken komen van de sélection massale van 80 jaar oude stokken van Domaine De Villaine in Bouzeron. Dat is het privé-domein van Aubert de Villaine, mede-eigenaar en directeur van Domaine de la Romanée-Conti. De régisseur aldaar ken ik via onze bijeenkomsten van bio-wijnboeren in de Côte Chalonnaise; hij is bezig een ‘bibliotheek’ aan te leggen van oude aligoté-varieteiten. (En De Villaine staat inderdaad bekend om zijn prima Aligoté, lees er ook Nicolaas Klei in Tot op de bodem maar eens op na).
Houtrijping
Voor wat betreft de wijn: het streven is naar meer complexiteit en iets meer lengte, maar met behoud van de stuivende aroma’s. Om dat te bereiken, heb ik van de 2011 (die ik iets rijper heb kunnen oogsten dan de 2010) een klein deel op vat gelegd (vat van drie jaar oud), de rest verblijft in een roestvrijstalen tank. De wijn in het vat heeft inmiddels, zoals te verwachten, een licht houtaroma, en is vetter en ronder en iets verder ontwikkeld dan de ’tank’wijn. In de uiteindelijke assemblage is de houttoets niet of nauwelijks terug te vinden, maar je neemt wel meer complexiteit en rondeur waar. Het uiteindelijke resultaat is beschikbaar over een paar maanden.
Overigens blijft de plezierige drinkbaarheid voorop staan, het moet niet al te serieus worden. Enne: dit jaar kreeg de wijn een médaille d’argent op het Concours de la Côte Chalonnaise, het doel is natuurlijk goud 😉
Consumentenprijs bij ons aan de deur: € 7,50. Doelgroep: iedereen die ‘m lekker vindt. De meeste overtuigingskracht moet ik overigens steken in de Bourguignons, die hebben allemaal een vooroordeel tegen aligoté; de Nederlanders hebben daar gelukkig geen last van. Om een en ander kracht bij te zetten draag ik soms ook dit T-shirt.
Voor de website van Domaine de la Monette, in Chamirey, klik hier. Eigenaar Roelof Ligtmans doet op Wijnkronieken regelmatig verslag van zijn werk in de wijngaarden, de kelder en het nieuwe proeflokaal van Mercurey.