Lessen 15 en 16 – de Nieuwe Wereld

De opleiding loopt op zijn einde. Dat is duidelijk te merken aan het aantal cursisten dat de lessen bezoekt. Bij de afgelopen twee lessen over de Nieuwe Wereld was de aanwezigheid tamelijk geslonken. Ook speelt mee dat een aantal mensen het proefexamen al hebben gehaald. Zij denken waarschijnlijk dat zij de theorie nu wel uit het boek kunnen leren. Jammer eigenlijk, want zo vaak krijg je niet de kans goede wijn uit de Nieuwe Wereld te proeven. Hoewel, daar verschillen de meningen ook over….. Maar daarover zo meteen meer.

De ‘Nieuwe Wereld’ werd behandeld in slechts twee middagen: een middag gewijd aan Zuid-Amerika en Afrika, gegeven door Frank Donker van Groupe LFE, onderdeel van Castel, en een middag over Noord-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland, door André Sauerbier, oprichter van het Wijninstituut en actief als organisator van wijnevenementen. Om heel diep in te gaan op wat nou precies Oude en Nieuwe Wereld is, ontbrak in die twee lessen de tijd. Om een lang verhaal kort te maken: met de Nieuwe Wereld-wijnlanden worden gewoon alle landen buiten Europa bedoeld, klaar. Voor die landen zijn zeer veel overeenkomsten aan te geven, maar ook verschillen. Hun belangrijkste overeenkomst ligt waarschijnlijk juist in de verschillen met Europa. Denk aan soepeler wijnwetgeving, de probleemloze toepassing van nieuwe technieken, het centraal stellen van de consument, de etikettering met druivenras, het promoten van merkwijnen en de grootschaligheid van de wijnindustrie. Daarnaast heeft ieder wijnland buiten Europa ook eigen karakteristieken: aan Chili is de phylloxera bijvoorbeeld geheel voorbij gegaan. In geen land ter wereld vind je zoveel ongeënte stokken, soms van aanzienlijke leeftijd. En Nieuw-Zeeland heeft van Nieuwe Wereld-landen het meest een ‘cool climate’, een klimaat vergelijkbaar met het noordwesten van Europa (Frankrijk, Duitsland).

De Nieuwe Wereld kijkt overigens ook weer naar de Oude Wereld: dat blijkt bijvoorbeeld uit de groeiende aandacht voor ‘terroir’, voor het geheel van bodem, microklimaat en vaak ook tradities dat bepaalt of een druivenras het wel of niet goed doet op een speciale plek. In Australië zijn ze al langer bezig voor bepaalde druivenrassen uit te zoeken waar die nu het beste groeien. In de meeste andere Nieuwe Wereld-landen zie je die beweging nu ook: in Californië, Chili, Zuid-Afrika. Dit soort ontwikkelingen zorgt ervoor dat er uit de Nieuwe Wereld steeds meer wijnen komen die complexer zijn en van hoge kwaliteit.

Toch blijven de Nieuwe Wereld-wijnen voor mij één belangrijk kenmerk houden. Dat viel me vooral op bij de Australische en Californische wijnen die André Sauerbier presenteerde: ze hebben zoveel smaak! Het zijn ‘in your face’-wijnen, wijnen die je glas uitknallen met aroma’s, fruitigheid en concentratie. Vooral de Zinfandels en Chardonnay’s kwamen zo op mij over, maar de Australische Rieslings en de diverse ‘cool climate’ Pinot Noirs hadden deze eigenschap ook. Niet altijd even prettig, moet ik zeggen. Geef mij toch maar een subtiele Duitse Riesling in plaats van eentje uit Clare Valley, of een mooie rode Sancerre in plaats van een Oregon Pinot Noir.
Zelf heb ik het meest genoten van de Chileense wijnen, uit de les van Frank Donker. Zowel de Sauvignon Gris als de Carmenère Gran Reserva van Casa Silva uit de Colchagua Vallei vond ik prachtige, zuivere, spannende wijnen. Beide worden geschonken aan boord van KLM Business Class. Overigens is Casa Silva wel het meest Europees werkende huis van Chili.

Docent Donker liet ons ook de andere kant, de bekende kant, van de Nieuwe Wereld proeven. Glas twee tijdens zijn les bevatte een rode Pampas del Sur, de wijn die een jaar of wat terug van de supermarktschappen gehaald moest worden omdat hij nog nagiste op de fles. Bij het tweede glas uit Zuid-Afrika hadden de meeste cursisten wel door wat we proefden: de ‘beruchte’ Kaapse Pracht van de Aldi. En ook de Hanepoot, een zoete wijn van muscat d’Alexandrie, speciaal voor LFE in Zuid-Afrika gemaakt voor de Nederlandse ‘massamarkt’, mocht op weinig bijval rekenen. Het feit dat wij deze, en nog een aantal andere supermarktwijnen proefden, viel niet bij iedereen in de smaak. Het argument om ons kennis te laten maken met die wijnen was, dat dit wél is wat de Nederlandse consument drinkt. Er valt wat voor te zeggen, maar toch opvallend is dat vooral de docenten die werken voor de grote multinationale wijnhandels ons deze ‘wijntjes’ voorzetten. De wijnschrijvers en -docenten (Chris Alblas en Fred Nijhuis bijvoorbeeld) gingen toch meer voor kwaliteit in de lessen….

Foto: Wijnschappen in een supermarkt in Mariposa, Californië, 2007