Af en toe heb je gewoon even een duwtje nodig. Of een stevige herinnering, om bepaalde wijnen weer op je netvlies te krijgen. Zo’n ‘duwtje’ kreeg ik onlangs, toen ik deelnam aan een lunch met uitsluitende witte Loire-wijnen: #loireblanc dus. Want dat die witte Loire-wijnen zo geweldig zijn, dat wist ik gewoon al. Jarenlang zijn we er op vakantie geweest, en altijd gingen er dozen wijn mee terug. We moesten uitkijken dat we onze kinderen nog op de achterbank kwijt konden, bij wijze van spreken. Tussenstops maakten we ook graag aan de Loire, als we naar zuidelijker oorden doorreisden. Dan gingen we steevast langs in Vouvray, om bij de coöperatie van Vallée de la Coquette wat voorraad in te slaan. Zodat we de eerste avond in de tent niet aangewezen waren op wat het kampwinkeltje te bieden had.
De laatste keer dat we in de Loire waren was in 2013. We verkenden toen de streek rond Nantes, en maakten uitgebreid kennis met de Muscadet. Maar daarna raakte witte Loire weer wat op de achtergrond. Tot die perslunch onlangs dus, waar ik een reeks prachtige wijnen voorgezet kreeg. Van een bruisende Saumur Brut via strakdroge Muscadet en kruidige Sauvignon Blanc naar rijke en tot slot zoete Chenin Blanc. De drie belangrijkste witte druivenrassen van de benedenloop van de rivier kwamen daarmee voorbij. En ze werden voornamelijk geserveerd bij wat de zee voortbrengt: schaal- en schelpdieren en vis.
Relatief laag alcoholgehalte
De Loire is een gebied met een relatief koel klimaat. Dat levert lichte witte wijnen op die zelden een hoog alcoholgehalte hebben. Daarom ook vind ik ze zo lekker waarschijnlijk. De Loire-streek is de grootste producent van witte en mousserende wijnen van Frankrijk (als we de Champagne even niet meetellen). De AOP-wijngaarden beslaan zo’n 50.000 hectare en er zijn 79 beschermde herkomstaanduidingen. Daarnaast is er nog IGP Val de Loire, met zo’n 20.000 ha. De Loire is verder een gebied van familiebedrijven; handelshuizen spelen er nauwelijks een rol. Dat maakt het voor de wijnliefhebber ook veel leuker om er wijnhuizen te bezoeken: je maakt er meestal kennis met de wijnmaker zelf, of zijn familie.
Er zijn drie witte druivenrassen die de dienst uitmaken langs de rivier. Van Tours tot de monding bij Nantes zijn dat: chenin blanc, sauvignon blanc en melon de bourgogne, beter bekend als muscadet. Dat laatste is eigenlijk niet de naam van de druif, maar de naam van de wijn.
Chenin blanc
Chenin blanc wordt onder andere gebruikt voor de mousserende wijnen van Saumur. Een mousserende Saumur bevat minimaal 60% chenin blanc en maximaal 10% sauvignon blanc. Minimale rijping op de lie is 9 maanden; dat is in overeenstemming met de Europese wetgeving voor wat we crémants noemen. Zeg maar alle mousserende wijnen gemaakt op dezelfde wijze als champagne, maar niet uit de Champagne afkomstig. Een voorbeeld van een vrolijke mousserende Loire-wijn: Le Grand Saumur Brut van Chapin & Landais. Lekker strak droog, fris en licht mineralig.
Chenin blanc levert ook heerlijke niet-mousserende wijnen, van droog tot prachtig zoet. Er zijn diverse appellations waar chenin blanc is toegestaan. Als absolute top geldt onder andere Savennières. Wij kregen twee wijnen van 100% chenin blanc te proeven bij doradefilet met saffraanrisotto en groene groenten: Anjou Blanc 2015 van Domaine Cady en de Savennières Le Hu-Boyau 2014 van Chateau d’Epiré. Eigenlijk onvergelijkbare wijnen. De Savennières rijpte namelijk negen maanden op vat, wat een heel andere wijn opleverde dan de Anjou Blanc. Veel fris citrusfruit voor de Anjou Blanc, gerijpte tonen en heftige droogbloemaroma’s met veel tonen van drop en laurier voor de Savennières. Bij de dorade was de Savennières een perfecte combinatie, maar ik zou de Anjou Blanc nog weleens bij een ander gerecht willen proeven.
Zoete Chenin Blanc is een wijn voor kenners en liefhebbers. Soms zijn het wijnen ontstaan als gevolg van de zogenaamde edele rotting (pourriture noble in het Frans). Dan is het zoete resultaat een toetje op zich. Dat was echter niet het geval met de Vouvry Demi-Sec 2014 van Domaine des Lauriers die wij bij ons dessert kregen. Een wijn met fijne zuren, niet al te zoet, elegant en goed in balans. Een prima combinatie bij de ‘fluffy’ cheesecake met aardbeien en frambozen.
Sauvignon Blanc
Sauvignon Blanc is de volgende belangrijke druif langs de Loire. Je vindt hem in diverse appellations, waaronder Touraine Sauvignon en Touraine Chenonceaux. Touraine is het gebied waar het landschap aan beide zijden van de rivier bezaaid is met prachtige kastelen. Het Franse hof en de adel kwam hier graag ’s zomers verpozing zoeken, weg uit het benauwde Parijs. De ‘Tuin van Frankrijk’ is zeker geen overdreven benaming voor deze streek, want het gebied is vruchtbaar en brengt naast wijn ook tal van groente en fruit voort. Sauvignon Blanc uit dit gebied kan variëren van uiterst simpel en dorstlessend tot uitstekend en vol. Tot de laatste categorie behoorde de Touraine Sauvignon 2016 van Domaine Michaud, de perfecte combinatie bij een grote schaal fruits de mer, met twee soorten oesters, kreeftjes, mosselen en scheermessen. Touraine Chenonceaux is een relatief nieuwe appellation, sinds 2011. Het ontleent zijn naam aan Chenonceaux, het wereldberoemde kasteel van Diana de Poitiers, minnares van koning Henry II. Dankzij de aanwezigheid van dit kasteel, dat op de Werelderfgoedlijst staat, maakt het grondgebied van de AOP daar ook deel van uit. De wijngaarden maken hier bovendien een wezenlijk onderdeel uit van het landschap. Bij de lekkerste sushi die ik in tijden proefde, smaakte de Touraine Chenonceaux 2015 van Domaine de la Renaudie dan ook goddelijk. En de wijn had bovendien geen enkel probleem met de pittige wasabi!
Melon de bourgogne
Tot slot is er de melon de bourgogne, waarvan de wijnen Muscadet heten… Muscadet komt uit de streek rond Nantes. Hollandse invloed op de productie zorgde begin zeventiende eeuw voor een enorme uitbreiding van de aanplant. Hiervan werd goedkope witte wijn gemaakt, onder andere voor het distilleren. Tegenwoordig is Muscadet een uitstekende witte dorstlesser, met frisse zuren en enige volheid als er rijping op de lie (droesem) heeft plaatsgevonden. De wijn geldt als de perfecte oesterwijn, en de Cuvée des Deux Colombes 2015 van Domaine du Colombier combineerde dan ook zeker prima bij de al genoemde fruits de mer. Alleen met de gerookte kokkels had de Muscadet wat moeite. Of je een Muscadet of Sauvignon Blanc bij zeefruit verkiest is wat mij betreft dan ook gewoon een kwestie van smaak of beschikbaarheid. Het kan allebei! Bij de sushi was er naast de al genoemde Sauvignon Blanc eveneens een Muscadet om te vergelijken: de lekker volle Muscadet Sèvre et Maine 2015 van Domaine de la Louvetrie. Deze had wat moeite met de wasabi, maar combineerde uitstekend met de minder pittige sushi. Sèvre et Maine verwijst naar twee riviertjes in de streek. Deze herkomstbenaming geldt als de beste voor Muscadet.
Zo, nu heb je een indruk van de diverse #loireblanc en waar je die bij kunt drinken. Hieronder geef ik nog even de verkoopadressen, want het kan geen kwaad de komende zomerse dagen een aantal flessen op voorraad te hebben. Geniet ervan!
Anjou Blanc, Domaine Cady – De Bruyn Wijnkopers, € 10,50
Le Grand Saumur Brut, Chapin & Landais – Henri Bloem, € 9,95
Muscadet Les Deux Colombes, Domaine du Colombier – Wijnkoperij De Hermitage, € 7,95
Muscadet Sèvre et Maine, Domaine de la Louvetrie – Pieksman Wijnimport, € 11,70
Savennières Le Hu-Boyau, Château d’Epiré – Wijnkoperij Okhuysen, € 18,60
Vouvray Demi-Sec, Domaine des Lauriers – Voerman Wijnen, € 13,90
Touraine Chenonceaux, Domaine de la Renaudie – Léon Colaris, € 11,50
Touraine Sauvignon, Domaine Michaud – Terroirwijn, € 9,20
Foto wijngaard Nico Poppelier
Overige foto’s Tony Perez