De Europese Commissie heeft besloten wijn uit het Zuid-Limburgse Mergelland een Beschermde Oorsprongsbenaming te verlenen. Een dergelijke benaming wordt toegekend aan streekproducten van een bijzondere kwaliteit die rechtstreeks te maken heeft met de oorsprong van het product. Een Beschermde Oorsprongsbenaming beschermt zulke producten tegen namaak. Door de strenge eisen waaraan het product moet voldoen is de consument verzekerd van kwaliteit.
Sinds de Middeleeuwen
Al in de vroege Middeleeuwen was er waarschijnlijk wijnbouw in het Mergelland; het oudste bewijs daarvan dateert mogelijk van 968 AD. Hiermee is dit ook de oudste vermelding van wijnbouw in het huidige Nederland. Rond 1800, tijdens de Franse bezetting, verdwenen de laatste wijngaarden. In 1967 werd er opnieuw gestart met wijnbouw en inmiddels is het areaal gegroeid naar 70 hectare. Daarmee is het Mergelland een van belangrijkste wijnregio’s van het land, volgens sommigen ook de beste. In ieder geval zorgen de compositie van bodem, de geografie en het klimaat dat het gebied uitzonderlijk goed geschikt is voor hoogwaardige wijnbouw. De bodem bestaat uit een teellaag van löss op kalksteen (in Limburg ‘mergel’ genoemd), een combinatie waarvan bekend is dat ze wijnen geeft met rijke fruit aroma’s en frisse, tintelende zuren. De heuvels zorgen voor een bundeling van zonnewarmte, goede drainage en een natuurlijke bescherming tegen late nachtvorst. Het is er niet ál te warm, waardoor de druiven mooi langzaam rijpen en ze hun volle aromapotentieel kunnen ontplooien.
Europese erkenning
De Mergellandse wijnbouwers zijn trots dat hun wijn deze Europese erkenning ontvangt. Voorzitter Mathieu Hulst van de Verenigde Wijnbouwers Zuid-Limburg: ‘Het Mergelland is een gebied met een enorm potentieel. Nergens in Nederland zijn de omstandigheden voor wijnbouw zo gunstig als hier. Wij wijnbouwers wisten dat natuurlijk al langer. Nationaal zien we de laatste jaren steeds meer erkenning voor de bijzondere kwaliteit van onze wijnen, zowel in restaurants en wijnhandel als in de pers. Dat onze wijnen nu van Europa een beschermde status krijgen is voor ons een kroon op jarenlang hard werken. Ik weet zeker dat dit een belangrijke impuls is voor verdere groei van de wijnbouw in ons mooie Mergelland.”
Klassieke druivenrassen
Voor de productie van Mergellandse wijn zijn uitsluitend klassieke druivenrassen toegestaan. Het betreft rassen die hun oorsprong vinden in Noord-Frankrijk (pinot noir, pinot gris, pinot blanc, chardonnay en auxerrois) en Duitsland (riesling, rivaner, gewürztraminer en dornfelder).
BOB Mergenland omvat het volgende gebied: de Limburgse gemeenten Maastricht, Meerssen, Nuth, Simpelveld, Voerendaal, Vaals, Gulpen, Wittem, Eijsden, Margraten en Valkenburg a/d Geul, voor zover de wijnbouwpercelen gelegen zijn op een bodem die bestaat uit een teellaag van löss. In deze gemeenten bestaat de diepere ondergrond uit mergel, met plaatselijke voorkomens van tertiaire formaties als Rupel, Tongeren, Holset en Houthem dan wel pleistocene formaties, zoals de formatie van Hoogcruts en oude afzettingen van de Maas en daarin uitmondende beken. De BOB is aangevraagd door de Verenigde Wijnbouwers Zuid-Limburg, in totaal negen bedrijven: Apostelhoeve en Hoeve Nekum in Maastricht, Domein de Wijngaardsberg in Ulestraten, Overst Voerendaal in Voerendaal, Wijndomein De Planck in De Planck, de Stokhemer Wingerd in Stokhem, Domein Steenberg en Le Coq Frisé in Epen en Wittemer Wijngaard in Wahlwiller. Andere bedrijven die binnen het afgebakend gebied vallen kunnen – voor zover hun bodemopbouw en rassenkeuze voldoet aan het productdossier – ook deelnemen. De aanduiding BOB Mergelland mag vanaf de oogst van 2018 op het etiket staan.
Het volledige aanvraagdossier is hier te lezen.