Mijn ‘wijn-bij-pepernoten’-revolutie

Onder de culibloggers is een revolutie aan de gang: de #pepernotenrevolutie. Culinair historica en wetenschapsjournalist Lizet Kruyff deed onderzoek naar het recept van de échte pepernoten, en kwam tot de ontdekking dat er in pepernoten eigenlijk helemaal geen kruidnagel hoort. Ze vond een recept uit de 18e eeuw, bij De Nieuwe Welervarene Utrechtsche Keuken-meid (een prachtig boekje, dat je in facsimile kunt kopen. Ik heb het ook staan, en vond er al leuke recepten voor onder andere kweeperenwijn). In dat recept wordt een bijzondere soort peper gebruikt, de zogenaamde cubebe of staartpeper. Deze komt uit Afrika, maar wordt tegenwoordig ook op Java verbouwd. Om allerlei redenen is deze pepersoort, die veel milder is dat de zwarte peper die wij nu in de keuken  gebruiken, uit Nederland verdwenen.

Middeleeuwse hapjes
Gelukkig zijn er dan van die liefhebbers als Daniel Schuringa van Cavad’Or (die ook cava importeert), die met veel passie specerijen naar Nederland haalt. En Cavad’Or bleek staartpeper te hebben. Lizet maakte er al diverse malen pepernoten mee, onder andere voor onze gezamenlijke lezing voor een vereniging van mediëvisten. Zelf maakte ik de pepernoten afgelopen weekend, uiteraard mét staartpeper.

Tijdens die lezing presenteerde Lizet middeleeuwse en andere historische hapjes, en hield daar een heerlijk verhaal bij. De aanwezigen kregen daarnaast van mij drie historische wijnen voorgezet: Elbling, een wijn van een oud druivenras uit de Moezel (verkrijgbaar bij Markvandewijn), Clos du Fiacre, een soepele, tikje wrange maar o zo zalige Vin d’Orléans (Bolomey Wijnimport), en een rijke Vin Santo van malvasiadruiven (Toscanewijn).

En die Vin Santo combineerde toch geweldig met die pepernoten! Deze Italiaanse dessertwijn heeft 17% alcohol, was notig en fris, met heerlijke rijpe tonen van gekonfijt fruit; eigenlijk nauwelijks zoet te noemen. Bij de kruidenmix van de pepernoten echt een aanrader.

Dat bracht mij aan het denken over wijn bij Sinterklaassnoep, nog aangewakkerd door de Nieuwsbrief van WineLife, waarin suggesties stonden voor wijn bij marsepein en pepernoten waar ik het niet mee eens was! Ik organiseer mijn eigen pepernotenrevolutie, zogezegd….

Sinterklaas-suggesties
Hieronder een aantal suggestie voor het komende heerlijk avondje. Ruim op tijd, zodat je de wijnen nog in huis kunt halen!

Bij de pepernoten: Vin Santo dus, of die prachtige rode Zweigelt Eiswein van Matthias Hager (Winterberg Wijnen). Eigenlijk zijn veel edelzoete wijnen goed voor bij de pepernoten, zolang ze maar voldoende zuren hebben. Pepernoten zijn vrij zoet, en zeker deze van Lizet. Daar moet iets fris tegenover staan. Vooral de Beerenausleses uit Oostenrijk en de Eisweinen hebben dit benodigde zuur. Áls je een rode wijn bij de pepernoten schenkt, dan wel eentje met wat restzoet, bijvoorbeeld een mooie Recioto uit Valpolicella. Let ook op de tannines! De bitters van de tannine zullen niet goed passen bij de kruidigheid van de pepernoten.

Bij marsepein: eveneens frisse zoete wijnen, die tegen het enorm zoete van marsepein op kunnen. Een Italiaanse passito bijvoorbeeld, eentje uit Soave, of de verrukkelijke Tenuta Castello di Razzano, Passito Oro di Razzano van sauvignon blanc, die ik proefde voor de Rainbow Wijngids (Vinolio Italia). Of denk aan Hongaars zoet (bijvoorbeeld van Miranda Beems en Pittige Wijn)!

Bij chocoladeletters: let hier op de soort chocolade. Puur of melk is wel een verschil. Bij pure chocolade kun je een krachtige, pittige rode versterkte wijn schenken. Denk aan Banyuls of port (hier ben ik het dus eens met WineLife ;-)). Bij melkchocolade kan het wat ‘liever’ zijn. Het romige van de melkchocolade vraagt om wat frissere, fruitiger tonen. Een mooie Bracchetto d’Acqui (met bubbels, lekker verfrissend) of vooruit, een stevige zoete wijn van muskaatdruiven.

En laat de resultaten hier weten aub!