Toeval bestaat niet, zeggen ze wel eens. Dat ik tijdens mijn recente bezoek aan het Oostenrijkse Burgenland precies die producent trof met wiens wijnen ik in Nederland al kennis had gemaakt, heeft dan ook gewoon zo moeten zijn. Tijdens de persreis volgend op de European Wine Bloggers Conference, van 22-24 oktober in Wenen, werden de deelnemers soms opgesplitst in kleine groepjes van drie of vier, om bij een wijnmaker op bezoek te gaan. Zo ook in het plaatsje Rust aan de Neusiedlersee, waar we na een workshop over het terroir van de Leithaberg konden kiezen uit diverse jonge (en ook soms wat minder jonge) wijnmakers.
Blogger
In de auto naar de wijngaarden, gelegen in Jois, op het noordelijkste puntje van het grote ondiepe meer van Neusiedel, stelde ik me voor en vertelde wat ik deed. ‘Oh’, zei de wijnmaker, ‘bloggen, goh, mijn Nederlandse importeur doet daar ook veel mee’. Enfin, om een lang verhaal kort te maken: ik bleek in de auto te zitten met Markus Altenburger, eigenaar van het gelijknamige wijngoed, wiens wijnen door Erwin Blezer van Good Grapes in Nederland worden verkocht. En twee van die wijnen had ik zeer recent nog uitstekende beoordelingen gegeven, in de WijnWebWinkelgids: de verrassende en verrukkelijke Brut Rosé van zweigelt en blaufränkisch, en de zoete Joiser Reben Gold 2008; een flesje om gelukzalig van te gaan glimlachen, schreef ik daar over….
Wijngaarden
Een bezoekje aan het wijngoed in Jois kon helaas niet doorgaan: in de kelders werd keihard gewerkt aan de verwerking van de laatste geoogste blaufränkisch, dé druif waar de Leithaberg bekender en bekender om wordt. In plaats daarvan nam Markus ons mee naar de wijngaarden op de hellingen van de Leithaberg en de Jungenberg. De herfstkleuren waren prachtig, en de uitzichten naar het meer toe spectaculair.
De Leithaberg is een lage heuvelrug die zich van noord naar zuid uitstrekt in zuidoost Oostenrijk, parallel aan de oevers van Unesco erfgoed Neusiedlersee. Het meer is slechts 1 tot 2 meter diep, omgeven door rietkragen en een uiterst belangrijk leefgebied voor onder andere vogels. Heuvels en meer zorgen voor een uniek microklimaat in de wijngaarden. De bodems worden gekenmerkt door wisselende percentages geschilferde leisteen en brokjes kalk, waar de rode blaufränkisch druiven uitzonderlijke resultaten op leveren. Microklimaat en bodem vormen zo’n uniek terroir, dat de DAC Leithaberg in 2008 werd ingesteld voor rode wijnen en in 2009 voor witte wijnen. Rode wijnen moeten uit minimaal 85% blaufränkisch bestaan en mogen aangevuld worden met st.laurent, zweigelt of pinot noir. Ze rijpen verplicht in eiken vaten. Vervolgens moeten de wijnen in april en juni van het tweede jaar volgend op de oogst aangeboden worden op een keuring. Zij mogen na goedkeuring op de markt gebracht worden vanaf 1 september van dat jaar. Voor witte wijnen gelden vergelijkbare eisen: pinot blanc, neuburger, chardonnay en grüner veltliner zijn toegestaan.
Lunch aan het meer
Na ons bezoek aan de wijngaarden, met veel uitleg over bodem, druivensoorten en microklimaat, wachtte een voortreffelijke lunch in een strandtentje aan het meer, uiteraard begeleid door Altenburger-wijnen. Vooral de verse rundertartaar gecombineerd met de Jungenberg Chardonnay 2008 was een verrukkelijke combinatie. Maar ook de Neuburger 2009 en de Joiser Reben 2008 zijn heerlijk frisse en fruitige witte wijnen.
De Jungenberg is de witte topwijn van het huis. Het marketingcomité van de Leithaberg DAC, waar Markus lid van is, is druk bezig wijngaarden te kwalificeren en kwaliteitseisen op te stellen voor wijnen van één enkele wijngaard, waarbij de naam van de wijngaard op het etiket aangeeft dat deze wijn in kwaliteit hoger is dat een gewone Leithaberg DAC.
Rood topwijnen
De rode wijnen mochten er ook zijn. Vooral veel zwoel fruit, doorspekt met kruidige tonen; dit was het meest gemarkeerd in de Jois 2008, die gerijpt heeft op 100% nieuw eiken vaten. Jois 2008 is een cuvée van cabernet sauvignon, blaufränkisch en zweigelt. In de Joiser Reben 2007 kwam de mineraliteit van de Leithabergbodems goed tot zijn recht. We dronken ze bij een mooie rundermedaillon met pittig gekruide pasta.
Tot slot van onze lunch, die al lekker lang uit begon te lopen, nipten we nog aan een glaasje Joiser Reben Gold, van onder andere chardonnay en goldburger. De combinatie bij citroenijs in een drupje wodka was verbluffend! Van dergelijke zoete wijnen maakt iedere wijnboer rond de Neusiedlersee wel iets, maar alleen in jaren dat de omstandigheden het toelaten. In 2010, een lastig jaar, zal er waarschijnlijk geen zoet gemaakt worden. Van deze Joiser Reben Gold maakte Markus maar drie vaten, genoeg om familie en geïnteresseerde klanten tevreden te stellen.
Na dit bezoekje aan Burgenland heb ik er weer een favoriet wijngebied bij: ik wil nog veel meer leren over en proeven van de Leithaberg, en dan vooral de heerlijke rode Blaufränkisch. Gelukkig zijn ze in Nederland te koop!
Deze column verscheen al eerder in de Nieuwsbrief van Good Grapes.
Foto’s
– Zicht op Jois en de Neusiedlersee, vanaf Altenburger’s wijngaarden op de Leithaberg
– Markus Altenburger (midden) naast twee Chinese studenten van de Wine Business School in Dijon, foto Trevor Hu
– De noordelijke uitlopers van de Leithaberg
– Drie witte wijnen van Altenburger
– Lunch achter de rietkragen van de Neusiedlersee