Aan het eind van de proeverij bij Ca’Lustra, een van de bekendste wijnmakers in de Colli Euganei, kwam dan eindelijk de bekende Fior d’Arancio op tafel: een mooie zoete wijn van ingedroogde druiven, een passito. Het koekje erbij wilde ik eerst laten gaan, we hadden al zoveel gesnackt van de kaas en het brood. Totdat ik na enig aandringen toch maar een hapje van de traditionele Venetiaanse lekkernij nam. Daarna was de schaal snel leeg… Wat een geweldige combinatie: kruimige maismeelkoekjes met een slokje fluweelzachte Fior d’Arancio passito, een klassieke match made in heaven.
Tijdens mijn bezoek aan de Colli Euganei kregen we nog diverse andere mooie passito’s van dezelfde druif te proeven, onder andere bij Conte Emo Capodilista, die zelfs een versie in amfoor laat rijpen, de Cuore de Donna Daria. De combinatie met de koekjes, bekend als zaetti of zaleti, mochten we helaas niet meer beleven. Wel begrepen we dat er ook mousserende Fior d’Arancio bestond, die voorheen een wat mindere naam had, maar tegenwoordig kwalitatief een inhaalslag gemaakt heeft. Hij wordt bijvoorbeeld vaak op huwelijken geserveerd, en combineert ook goed met de maismeelkoekjes. Deze spumante versie lijkt een beetje op Moscati d’Asti. En dat is niet zo gek, want Fior d’Arancio (oranjebloesem) is gewoon een synoniem voor een muskaatsoort, moscato giallo, gele muskaat. Deze druif is familie van de veel wijdverbreidere muscat á petit grains, die ook wel witte muskaat genoemd wordt. In de Colli Euganei stond in 2014 zo’n 230 hectare moscato giallo aka fior d’arancio aangeplant.
Er bestaat zelfs een speciale herkomstbenaming, Fior d’Arancio DOCG (sinds 2011). Karakteristiek voor zowel de passito’s, de spumantes als ook de stille, droge Fior d’Arancio, die allemaal onder de DOCG kunnen vallen, zijn de aroma’s van inderdaad oranjebloesem, citrus, abrikozen en een toefje kruidigheid (salie). De droge variant van moscato giallo wordt dan vaak weer niet als Fior d’Arancio gelabeld, hoewel dat wel mag. Een voorbeeld is de fraaie Piuchebello van Conte Emo Capodilista – La Montechhia, die gewoon als IGT Veneto op de markt komt. Waarom? Minder gedoe met regeltjes van de DOCG, zo bleek. Enfin, vaak zit er een wereld van overwegingen achter dit soort keuzes, die voor de gemiddelde wijnliefhebber veel minder interessant is en waar je ook niet helemaal achter komt. Feit is dat ik alle wijnen van moscato giallo, of ze Fior d’Arancio gelabeld waren of niet, zeer de moeite waard vond om te leren kennen. De droge zijn goed in te zetten bij risotto of gefrituurde hapjes, of bij een schaaltje Veneto-ham, de passito’s bij gebak, zaetti en blauwschimmelkazen en de mousserende bij fruit, zaetti of gewoon als vrolijke terrasbubbel.
Witte muskaat, moscato bianco, is overigens ook aanwezig in de Colli Euganei. Soms als blending partner voor de moscato giallo, soms als superstar in een wijn als ‘A Cengia van Ca’Lustra, waarvan we de 2019 proefden. Mooi gestructureerd, met amandel en appel, een volle en rijke smaak en mooie zuren. Het fraaie etiket toont letters uit het paleo venetiaans, een alfabet uit de tijd voor de Romeinen. Een wijn om eens extra voor te gaan zitten!
Wie in Nederland een vleugje Colli Euganei wil ervaren: een mousserende Fior d’Arancio is af en toe wel te vinden. Erbij kun je heel makkelijk zelf de maismeelkoekjes maken. In onderstaand recept staan rozijnen en pijnboompitten, maar ook cacaonibs of stukjes gedroogde citrus als sukade smaken goed.
Geniet ervan!
Zaleti
150 gr wit maismeel
75 gr geel maismeel
75 gr boter
25 gr olijfolie
75 gr suiker
50 gr rozijnen en 25 gr pijnboompitten
50 ml warme melk
3,5 gr gedroogde gist (een half zakje)
stukje citroenschil
snufje zout
Meng alle ingrediënten en vorm ovale bolle koekjes met je handen. Circa 5 cm lang is een mooie lengte. Leg ze op een (ingevette) bakplaat. Verwarm de oven voor tot 180 graden en bak ongeveer 20 minuten, tot ze licht kleuren. Eet ze zo snel als ze afgekoeld zijn.
Recept uit Patricia Guy, The Venetian Hills. A Connoisseur’s Companion to the Colli Eugani, uitgegeven door de Strada del Vino Colli Euganei, 2015.
