Het is weer tijd voor een inmiddels bekende discussie: eten we peper- of kruidnoten vandaag? What’s the difference, zeg je? Nou, wat mij betreft enorm. Pepernoten zijn die bonken die wat zachter zijn, op taai taai lijken en waarin anijs zit. Kruidnoten zijn harde halve bolletjes, die je sinds een aantal jaren ook met chocolade e.d. omhuld ziet. Veel mensen halen er hun schouders over op, over dat verschil, en noemen kruidnoten hardnekkig pepernoten. Er is zelfs een slimme ondernemer die zijn winkels De Pepernotenfabriek heeft genoemd, maar waar alleen maar kruidnoten te kopen zijn (en die zijn niet eens lekker. Ik probeerde de VOC-variant: gort en gort droog!) De dame achter de kassa raakte nog geïrriteerd ook toen ik er iets van zei. Je noemt een dropje toch ook geen zuurtje?
Persoonlijk vind ik pepernoten net even lekkerder, maar zelf gebakken heb ik ze nog nooit. Ik vond wel een recept via Koken met Karin, ook een verdediger van de juiste Sintsnoep-terminologie. Dit weekend bakte ik echter kruidnootjes, naar een simpel recept dat mijn dochter ooit van school meebracht. Ik wilde de kruidnoten testen bij een historische zoete wijn, de Monbazillac.
Net zoals kruid- en pepernoten Oud-Hollands te noemen zijn, zo is Monbazillac dat ook. Deze wijn werd in de 18e eeuw speciaal voor de Hollandse markt gemaakt in de omgeving van Bergerac. Er waren zelfs tientallen speciale Marques Hollandaises, merkwijnen bestemd voor onze pimpelende voorouders. Die hielden wel van een glaasje zoet, vooral bij een schaaltje noten, wat appeltjes, gebak én natuurlijk onze traditionele winterse lekkernijen met allerlei specerijen erin. Die combinatie is dan ook geweldig, dat bleek zondag maar weer.
Ben je voor het heerlijk avondje nog op zoek naar een passend glaasje bij speculaas, taai taai, kruidnoten of pepernoten? De Monbazillac 2013 van Barouillet, volledig biologisch, is een aanrader. Nog wel erg jong, maar daarom fris en fruitig, perfect bij het Sintgebak. [Update 2024: andere Monbazillacs zijn natuurlijk ook uitstekend, en inmiddels is een 2013 niet meer in de handel. Als je er nog een hebt liggen: openen en proberen! Dit soort wijnen kan prima rijpen.]
Een heerlijk avondje gewenst!
Simpel recept voor kruidnoten
250 gram bloem
125 gram boter
125 gram bruine basterdsuiker
1 losgeklopt ei
3-4 eetlepels koek- of speculaaskruiden (liefst een eigen mengsel, maar wij hadden nog een restje kant-en-klare staan. Dat moest op.)
Roer de zachte boter met de suiker romig. Doe er het losgeklopt ei bij. Daarna de bloem en de koekkruiden en eventueel een snufje zout, en kneed tot een mooie bal.
Verwarm de oven voor op 190 °C. Leg bakpapier op een bakplaat. Maak van het deeg kleine balletjes en druk die een beetje plat op de bakplaat. Zet de bakplaat op de bovenste richel in de oven, en bak ongeveer 15 minuten.
Serveren met een glaasje gekoelde Monbazillac.
Meer wijnsuggesties voor Sinterklaas nodig? Hier tref je er nog een paar.
Over bisschopswijn lees je hier meer.