Op een bloedhete julidag was het zover: samen met Lizet Kruyff, culinair historica, trok ik naar het Limburgse Baarloo om daar op zoek te gaan naar wijngaarden die er in de middeleeuwen gelegen zouden hebben. Lizet had een tip gekregen van een lokaal historicus, en die wilden we natrekken.
We ontmoetten ter plaatse twee leden van de Historische Vereniging Baarloo; tijdens het boeiende en geanimeerde gesprek leerden we heel wat over de plaatselijke geschiedenis. We raakten ervan overtuigd dat er inderdaad wijngaarden zijn geweest hier en noteerden de historische vindplaatsen.
Daarna was het tijd voor het veldwerk. Op aanwijzingen van de heren vonden we de licht glooiende helling waar mogelijk ooit in de middeleeuwen wijnstokken stonden. Niet heel ver daarvandaan werden overigens anno 2013 ook druiven verbouwd, al kregen we die niet in het vizier. Een grote omheining benam ons het zicht.
De historische wijnakker lag op het zuiden, liep langzaam af naar de Maas en lag bovendien niet ver van het tracé van een Romeinse weg. De bodem was er wat zanderig. Hoewel er verder helemaal niets te zien was, raakten we er nog meer van overtuigd: hier heeft ooit een wijngaard gelegen…
Dit verhaal is niet compleet en bewust heb ik details weggelaten. Maar het illustreert hoe het met de stand van het onderzoek naar de historische wijnbouw in Nederland is gesteld: veel veronderstellingen, weinig echte bewijzen. Voor een onderzoek waar ik mee bezig ben, zou ik graag in contact komen met mensen die in archieven vermeldingen zijn tegenkomen van wijngaarden in de Nederlanden. Ik heb er al diverse, van Cothen tot Baarlo en van Utrecht tot aan de Maas bij Hoei. Maar er moeten er nog meer bij!
Dus hierbij een oproep aan (lokale) historici: komt u in het archief een vermelding tegen die kan duiden op de aanwezigheid van een wijngaard, hoop ik dat u die aan mij wilt doorgeven. Ik verzamel het materiaal, vermeld uiteraard herkomst en de naam van degene die de tip heeft aangeleverd, en laat alles uiteindelijk uitmonden in een publicatie. In welke vorm, dat is op dit moment nog niet te zeggen. Mijn emailadres is te vinden bij de contactgegevens van deze website.
