Acht jaar geleden alweer, in februari 2013, bezocht ik de Italiaanse wijnstreek Umbrië voor het eerst. We reisden er met een groep wijnliefhebbers, en bezochten diverse wijnhuizen. Enige jaren later ging ik er nog eens op vakantie, en genoot opnieuw van de heerlijke wijnen en het verrukkelijke eten. Een van de fantastisch stadjes in het gebied is Montefalco, centrum van een gebied waar verschillende wijnen, zowel rood als wit, worden gemaakt.
Toen het Consorzio Montefalco Tutela Vini me dit voorjaar vroeg of ik een aantal wijnen wilde proeven ter gelegenheid van de Anteprima 2021 van de Montefalco Sagrantino, aarzelde ik geen moment. In een tijd dat ik al ruim twee jaar niet meer op wijnreis ben geweest, juich ik ieder initiatief toe dat wijnproeven en kennismaken met buitenlandse wijngebieden op alternatieve wijze aanbiedt. Van digitale proeverijen heb ik er voldoende bijgewoond; en hoewel leuk om een aantal malen te doen, was het toch wel weer eens tijd voor het echte werk. Ter plekke, in het gebied, lukt dat vaak nog niet, maar met een leuke selectie uit een bepaald gebied thuis aan de slag gaan, aan de eigen keukentafel, is ook heel boeiend. Sommige wijnen hebben namelijk de bijzondere eigenschap je na enkele slokken te transporteren naar hun land van herkomst. Zo ook met de wijnen die me uit Umbrië werden toegezonden, en die de verschillende wijnen en wijnstijlen van het gebied representeerden.
Wijnreisje
We maken een reisje langs de verschillende wijnen en druivenrassen uit het gebied rondom Montefalco, om te eindigen met wat impressies van de vijf Montefalco Sagrantino’s uit 2017 die we proefden.
Rondom het heuvelstadje Montefalco wordt al eeuwenlang wijn gemaakt. Vooral vanaf de eerste half van de 14e eeuw is dat goed gedocumenteerd, met vele stedelijke verordeningen om wijnstokken en wijn te beschermen. Zowel wit als rood werd er gemaakt, droog en zoet. Een van de bekendste rode druiven in Umbrië is de sagrantino, die voor krachtige, tanninerijke wijnen zorgt; van ingedroogde druiven wordt bovendien de zoete passito gemaakt. Voor wit is er vooral greccheto, maar ook de bijzondere trebbiano spoletino, die een van mijn favoriete druiven is geworden, al krijg ik niet vaak de kans die te proeven. Het eten wat hierbij geserveerd wordt is vaak stevige maar uitstekend klaargemaakt kost, met pasta, bonen, verse groenten en als je geluk hebt truffel uiteraard.
We proefden achtereenvolgens
Montefalco Rosso 2018 van Plani Arche, een biologische wijn van hoofdzakelijk sangiovese, aangevuld met barbera en sagrantino. We maakten bij deze diep robijnrode wijn een gerecht met wildzwijn steaks en gegrilde groene asperges. Dat combineerde goed, maar nog beter werd de wijn bij een Drentse kaas, de Torbe Casa of Oude Veenhuizer (van Kaaslust in Veenhuizen). In de geur veel bloemen, wat rozen en zwoel rijp fruit. In de mond stevige zuren, stevige tannines en veel fruit, onder andere blauwe bes. Een elegante rode wijn, waarin de 14,5% alcohol verscholen blijft.
Montefalco Bianco 2019 van Scacciadavoli, een blend van trebbiano spoletino (50%), grechetto en chardonnay. Bij risotto met koolrabi en kastanjechampignons. Een serieuze wijn die aandacht vraagt. Steenfruit en groene kruiden in de neus, met lichte zwoele carameltonen. Wat spicy in de mond, met milde zuren die de wijn net genoeg frisheid geven. Bittertje in de afdronk.
Montefalco Grechetto 2019 van Tenuta Col Falco, bij surimi muffins met kerrie en een groene salade. De wijn had wat tijd in het glas nodig, en houdt absoluut van eten. Geen frisse jonge wijn meer, maar een gerijpte, aromatische en levendige maaltijdbegeleider. ‘Vivo e persistente’ stond er op het etiket. Dat kunnen we beamen.
Trebbiano Spoletino 2018 Le Cimate, bij een quinoasalade met avocado, doperwten en garnalen. Opnieuw een serieuze wijn, stevig van karakter, met in de neus gerijpte aroma’s, licht neutraal. In de mond vettig en opnieuw gerijpt, met mooie milde zuren. Bij de maaltijd een uitstekende combinatie.
Anteprima Sagrantino 2017
Enige dagen later zetten we ons aan de vijf rode Sagrantino’s van 2017. Allen niet gelabeld, dus proeven was volledig blind. Pas later ontvingen we de namen van de producten. Het oogstjaar 2017 kende een late vorst in april, die voor een verlies van productie zorgde. De lente had daarna wat regen. De zomer was droog en bloedheet, met een beetje regen vlak voor de oogst. De druiven waren iets eerder rijp dan normaal. Uiteindelijk was 2017 een complexe en moeilijke oogstjaar, met een aanzienlijk daling van de opbrengsten, tot – 40% vergeleken met 2016. Vooral de hitte en droogte heeft heel wat van de producenten gevraagd.
De wijnen zijn echter van goede kwaliteit, met wat lagere zuren dan gebruikelijk, aldus het Consorzio. Ze worden aangeduid als ‘waardige wijnen, die zich goed in de fles zullen ontwikkelen, maar ook geschikt zijn om nu al te drinken’. En dat kunnen we inderdaad beamen. We proefden van de Sagrantino 2017 de volgende vijf wijnen.
1: Antonelli San Marco: helaas gekurkt, niet verder beoordeeld.
2: Tenuta Bellafonte: rijp en jammy, chocolade in de neus, met stevige tannines, iets gerijpt, warm, nog iets gesloten, veel laurier, en zoals de jaargang typeert, niet al te hoog in de zuren.
3: Arnaldo Caprai: romiger dan de vorige, soepel fruit, vooral kersen, iets minder tannines, vrij laag in het zuur, wat kort van afdronk.
4: Tenuta Alzatura – Cecchi: onze favoriet. Complex in geur en smaak, met veel fris rood fruit, stevige tannines, gebalanceerde maar milde zuren. Goede combinatie met hertenbiefstuk in teriyakisaus.
5: Tabarrini – vooral een bloemige indruk, veel laurier, veel tannines, nog wat jong, mild in de zuren.
Meer over Umbrië en de wijnen van de streek lees je hier en hier.
